Page 27
Section 27: A PL private
Github version
causam hanc ineptae ac beluinae vitae consuetudinem et respuisse a se , et coarguisse in aliis videntur , quam quod , natura ipsa auctore impulsi , indignum homine esse existimaverunt , in officium se ventris tantum et inertiae natos arbitrari ; et in hanc vitam non ob aliqua praeclari facinoris aut bonae artis studia esse deductos , aut hanc ipsam vitam non ad aliquem profectum esse aeternitatis indultam quam profecto non ambigeretur munus Dei non esse reputandum , cum tantis afflictata angoribus , et tot molestiis impedita , sese ipsa atque intra se a pueritiae ignoratione usque ad senectutis deliramenta consumeret ) : et idcirco ad aliquas se patientiae et continentiae et placabilitatis virtutes et doctrina et opere transtulisse , quod bene agere atque intelligere , id demum
causam hanc ineptae ac beluinae vitae consuetudinem et respuisse a se , et coarguisse in aliis videntur , quam quod , natura ipsa auctore impulsi , indignum homine esse existimaverunt , in officium se ventris tantum et inertiae natos arbitrari ; et in hanc vitam non ob aliqua praeclari facinoris aut bonae artis studia esse deductos , aut hanc ipsam vitam non ad aliquem profectum esse aeternitatis indultam ( a ) quam profecto non ambigeretur munus Dei non esse reputandum , cum tantis afflictata angoribus , et tot molestiis impedita , sese ipsa atque intra se a pueritiae ignoratione usque ad senectutis deliramenta consumeret ) : et idcirco ad aliquas se patientiae et continentiae et placabilitatis virtutes et doctrina et opere transtulisse , quod bene agere atque intelligere , id demum
Length: 131 || Gap (3) || Aligned-complete (128) || PL private
Github version
bene vivere esse opinabantur : vitam autem non ad mortem tantum ab immortali Deo tribui existimandam ; cum boni largitoris non esse intelligeretur , vivendi jucundissimum sensum ad tristissimum metum tribuisse moriendi . 3 . In Dei cognitionem ardet Hilarius . ---Et quamquam non ineptam hanc eorum esse sententiam atque inutilem existimarem , conscientiam ab omni culpa liberam conservare , et omnes humanae vitae molestias vel providere prudenter , vel vitare consulte , vel ferre patienter : tamen hi ipsi non satis mihi idonei ad bene beateque vivendum auctores videbantur , communia tantum et convenientia humano sensui doctrinarum praecepta statuentes : quae cum non intelligere beluinum esset , intellecta tamen
bene vivere esse opinabantur : vitam autem non ad mortem tantum ab immortali Deo tribui existimandam ; cum boni largitoris non esse intelligeretur , vivendi jucundissimum sensum ad tristissimum metum tribuisse moriendi . 3 . In Dei cognitionem ardet Hilarius . — Et quamquam non ineptam hanc eorum esse sententiam atque inutilem existimarem , conscientiam ab omni culpa liberam conservare , et omnes humanae vitae molestias vel providere prudenter , vel vitare consulte , vel ferre patienter : tamen hi ipsi non satis mihi idonei ad bene beateque vivendum auctores videbantur , communia tantum et convenientia humano sensui doctrinarum praecepta statuentes : quae cum non intelligere beluinum esset , intellecta tamen
Length: 111 || notAligned (1) || Gap (1) || Aligned-complete (109) || PL private
Github version
non agere , ultra beluinae immanitatis esse rabiem videretur . Festinabat autem animus , non haec tantummodo agere , quae non egisse , et criminum esset plenum , et dolorum : sed hunc tanti muneris Deum parentemque cognoscere , cui se totum ipse deberet , cui famulans nobilitandum se existimabat , ad quem omnem spei suae opinionem referret , in cujus bonitate inter tantas praesentium negotiorum calamitates , tamquam tutissimo sibi portu familiarique requiesceret . Ad hunc igitur vel intelligendum , vel cognoscendum , studio flagrantissimo animus accendebatur . 4 . Variae antiquorum de Deo opiniones . Hilario non probantur , pro certo habenti Deum non esse nisi unum . ---Namque plures eorum numerosas incertorum
non agere , ultra beluinae immanitatis esse rabiem videretur . Festinabat autem animus , non haec tantummodo agere , quae non egisse , et criminum esset plenum , et dolorum : sed hunc tanti muneris Deum parentemque cognoscere , cui se totum ipse deberet cui famulans nobilitandum se existimabat , ad quem omnem spei suae opinionem referret , in cujus bonitate inter tantas praesentium negotiorum calamitates , tamquam tutissimo sibi portu familiarique requiesceret . Ad hunc igitur vel intelligendum , vel cognoscendum , studio flagrantissimo animus accendebatur . 4 . Variae antiquorum de Deo opiniones . Hilario non probantur , pro certo habenti Deum non esse nisi unum . — Namque plures eorum numerosas incertorum
Length: 116 || Gap (2) || Aligned-complete (113) || Aligned-levenshtein (1) || PL private
Github version
deorum familias introducebant : et virilem ac muliebrem sexum in divinis naturis agere existimantes , ortus ac successiones ex diis deorum asserebant . Alii majores ac minores et differentes pro potestate deos praedicabant . Nonnulli nullum omnino Deum esse affirmantes , eam tantum , 4 quae fortuitis motibus atque concursibus in aliquid exsisteret , naturam
deorum familias introducebant : et virilem ac muliebrem sexum in divinis naturis agere existimantes , ortus ac successiones ex diis deorum asserebant . Alii majores ac minores et differentes pro potestate deos praedicabant . Nonnulli nullum omnino Deum esse affirmantes , eam tantum , 4 quae fortuitis motibus atque concursibus in aliquid exsisteret , naturam
Length: 55 || Aligned-complete (55) || Page 28
Section 28: A PL private
Github version
venerabantur . Plerique vero Deum quidem esse opinione publica loquebantur , sed hunc eumdem incuriosum rerum humanarum ac negligentem pronuntiabant . Aliqui autem ipsas illas creaturarum corporeas conspicabilesque formas in elementis terrenis et coelestibus adorabant . Postremo quidam in simulacris hominum , pecudum , ferarum , volucrum , serpentum , deos suos collocabant , et universitatis Dominum atque infinitatis parentem intra angustias metallorum et lapidum et stipitum coartabant . Dignumque jam non erat , auctores eos veritatis ex sistere , qui ridicula et foeda et irreligiosa sectantes , ipsis illis inanissimarum sententiarum suarum opinionibus dissiderent . Sed inter haec animus sollicitus , utili ac necessaria ad cognitionem Domini sui
venerabantur . Plerique vero Deum quidem esse opinione publica loquebantur , sed hunc eumdem incuriosum rerum humanarum ac negligentem pronuntiabant . Aliqui autem ipsas illas creaturarum corporeas conspicabilesque formas in elementis terrenis et coelestibus adorabant . Postremo quidam in simulacris hominum , pecudum , ferarum , volucrum , serpentum , deos suos collocabant , et universitatis Dominum atque infinitatis parentem intra angustias metallorum et lapidum et stipitum coartabant . Dignumque jam non erat , auctores eos veritatis ( b ) exsistere , qui ridicula et foeda et irreligiosa sectantes , ipsis illis inanissimarum sententiarum suarum opinionibus dissiderent . Sed inter haec animus sollicitus , utili ac necessaria ad cognitionem Domini sui
Length: 111 || notAligned (1) || Gap (2) || Aligned-complete (107) || Aligned-levenshtein (1) || PL private
Github version
via nitens , cum neque incuriam Deo rerum a se conditarum dignam esse arbitraretur , neque naturae potenti atque incorruptae competere sexus deorum , et successiones satorum atque ortorum intelligeret : porro autem divinum et aeternum nihil nisi unum esse et indifferens pro certo habebat , quia id quod sibi ad id quod esset auctor esset , nihil necesse est extra se quod sui esset praestantius reliquisset : atque ita omnipotentiam aeternitatemque non nisi penes unum esse ; quia neque in omnipotentia validius infirmiusque , neque in aeternitate posterius anteriusve congrueret ; in Deo autem nihil nisi aeternum potensque esse venerandum . 5 . E Scripturis discit quid sit Deus ; quod aeternus . ---Haec igitur , multaque alia ejusmodi cum animo
via nitens , cum neque incuriam Deo rerum a se conditarum dignam esse arbitraretur , neque naturae potenti atque incorruptae competere sexus deorum , et successiones satorum atque ortorum intelligeret : porro autem divinum et aeternum nihil nisi u ( ? ? ) m esse et indifferens pro certo habebat , quia id quod sibi ad id quod esset auctor esset , nihil necesse est extra se quod sui esset praestantius reliquisset : atque ita omnipotentiam aeternitatemque non nisi penes unum esse ; quia neque in omnipotentia validius infirmiusque , neque in aeternitate posterius anteriusve congrueret ; in Deo autem nihil nisi aeternum potensque esse venerandum . 5 . E Scripturis discit quid sit Deus ; quod aeternus . — Haec igitur , multaque alia ejusmodi cum animo
Length: 128 || notAligned (2) || Gap (6) || Aligned-complete (120) || PL private
Github version
reputans , incidi in eos libros , quos a Moyse atque a prophetis scriptos esse Hebraeorum religio tradebat : in quibus ipso creatore Deo testante de se , haec ita continebantur : Ego sum , qui sum ( Exod . III , 14 ) ; et rursum : Haec dices filiis Israel . Misit me ad vos is qui est ( Ibidem ) . Admiratus sum plane tam absolutam de Deo significationem , quae naturae divinae incomprehensibilem cognitionem aptissimo ad intelligentiam humanam sermone loqueretur . Non enim aliud proprium magis Deo , quam esse , intelligitur ; quia id ipsum quod est , neque desinentis est aliquando , neque coepti : sed id , quod cum incorruptae beatitudinis potestate perpetuum est , non potuit aut poterit aliquando non esse ; quia divinum omne neque abolitioni , neque exordio obnoxium est . Et cum
reputans , incidi in eos libros , quos a Moyse atque a prophetis scriptos esse Hebraeorum religio ( c ) tradebat : in quibus ipso creatore Deo testante de se , haec ita continebantur : Ego sum , qui sum ( Exod . iii , 14 ) ; et rursum : Haec dices filiis Israel . Misit me ad vos is qui est ( Ibidem ) . Admiratus sum plane tam absolutam de Deo significationem , quae naturae divinae incomprehensibilem cognitionem aptissimo ad intelligentiam humanam sermone loqueretur . Non enim aliud proprium magis Deo , quam esse , intelligitur ; quia id ipsum quod est , neque desinentis est aliquando , neque coepti : sed id , quod cum incorruptae beatitudinis potestate perpetuum est , non potuit aut poterit aliquando non esse ; quia divinum omne neque abolitioni , neque exordio obnoxium est . Et cum
Length: 146 || Gap (3) || Aligned-complete (142) || Aligned-case (1) || PL private
Github version
in nullo a se Dei desit aeternitas ; digne hoc solum , quod esset , ad protestationem incorruptae suae aeternitatis ostendit . 5 6 . Deus infinitus ; mente capi nequit . ---Et ad hanc quidem infinitatis significationem satisfecisse sermo dicentis : Ego sum qui sum , videbatur : sed magnificentiae et virtutis suae erat a nobis opus intelligendum .
in nullo a se Dei desit aeternitas ; digne hoc solum , quod esset , ad protestationem incorruptae suae aeternitatis ostendit . 5 6 . Deus infinitus ; mente capi nequit . — Et ad hanc quidem infinitatis significationem satisfecisse sermo dicentis : Ego sum qui sum , videbatur : sed magnificentiae et virtutis suae erat a nobis opus intelligen
Length: 61 || notAligned (1) || Gap (2) || Aligned-complete (57) || Aligned-levenshtein (1) || Page 29
PL private
Github version
Namque cum esse ei proprium esset , qui manens semper non etiam aliquando coepisset ; aeterni et incorrupti Dei dignus de se hic rursum auditus est sermo : Qui tenet coelum palma , et terram pugillo ( Esa . XL , 12 ) ; et rursum : Coelum mihi thronus est , terra autem scabellum pedum meorum . Quam domum mihi aedificabitis , aut quis locus erit requietionis meae ? Nonne manus mea fecit haec ( Esa . LXVI , 1 et 2 ) ? Universitas coeli palma Dei tenetur , et universitas terrae pugillo concluditur . Sermo autem Dei , etiamsi ad opinionem religiosae intelligentiae proficit , plus tamen significationis introspectus sensu continet , quam exceptus auditu ( Vide Augustin . epist . CXXXVII ad Volusian . , n . 3 ) . Nam conclusum palma coelum rursum Deo thronus est ; et terra , quae pugillo continetur , eadem et scabellum pedum ejus est : ne in throno et scabello , secundum habitum considentis , protensio speciei corporeae posset intelligi , cum id , quod sibi thronus et scabellum est , rursum ipsa illa infinitas potens palma ac pugillo apprehendente concluderet ; sed ut in his cunctis originibus creaturarum Deus intra extraque , et supereminens et internus , id est , circumfusus et infusus in omnia nosceretur , cum et palma pugillusque continens potestatem naturae exterioris ostenderet ; ac thronus et scabellum substrata esse ut interno exteriora monstraret , cum exteriora sua interior insidens , ipse rursum exterior interna concluderet : atque ita totus ipse intra extraque se continens ( supple , cuncta ) , neque infinitus abesset a cunctis , neque cuncta ei qui infinitus est non inessent . His igitur religiosissimis de Deo opinionibus veri studio detentus animus delectabatur . Neque enim aliud quid dignum esse Deo arbitrabatur , quam ita eum ultra intelligentias rerum esse , ut in quantum se ad aliquem praesumptae licet opinionis modum mens infinita protenderet , in tantum omnem persequentis se naturae infinitatem infinitas immoderatae aeternitatis excederet . Quod cum a nobis pie intelligeretur , tamen a propheta haec ita 6 dicente manifeste confirmabatur : Quo abibo a spiritu tuo , aut a facie tua quo fugiam ? Si adscendero in coelum , tu illic es ; si descendero in infernum , et ibi ades . Si sumpsero pennas
dum . Namque cum esse ei proprium esset , qui manens semper non etiam aliquando coepisset ; aeterni et incorrupti Dei dignus de se hic rursum auditus est sermo : Qui tenet coelum palma , et terram pugillo ( Esa . xl , 12 ) ; et rursum : Coelum mihi thronus est , terra autem scabellum pedum meorum . Quam domum mihi aedificabitis , aut quis locus erit requietionis meae ? Nonne manus mea fecit haec ( a ) ( Esa . lxvi , 1 et 2 ) ? Universitas coeli palma Dei tenetur , et universitas terrae pugillo concluditur . Sermo autem Dei , etiamsi ad opinionem religiosae intelligentiae proficit , plus tamen significationis introspectus sensu continet , quam exceptus auditu ( Vide Augustin . epist . cxxxvii ad Volusian . , n . 3 ) . Nam conclusum palma coelum rursum Deo thronus est ; et terra , quae pugillo continetur , eadem et scabellum pedum ejus est : ne in throno et scabello , secundum habitum considentis , protensio speciei corporeae posset intelligi , cum id , quod sibi thronus et scabellum est , rursum ipsa illa infinitas potens palma ac pugillo apprehendente concluderet ; sed ut in his cunctis originibus creaturarum Deus intra extraque , et supereminens et internus , ( b ) id est , circumfusus et infusus in omnia nosceretur , cum et palma pugillusque continens potestatem naturae exterioris ostenderet ; ac thronus et scabellum substrata esse ( c ) ut interno exteriora monstraret , cum exteriora sua interior insidens , ipse rursum exterior interna concluderet : atque ita totus ipse intra extraque se continens ( supple , cuncta ) , neque infinitus abesset a cunctis , neque cuncta ei qui infinitus est non inessent . His igitur religiosissimis de Deo opinionibus veri studio detentus animus delectabatur . Neque enim aliud quid dignum esse Deo arbitrabatur , quam ita eum ultra intelligentias rerum esse , ut in quantum se ad aliquem praesumptae licet opinionis modum mens infinita protenderet , in tantum omnem persequentis se naturae infinitatem infinitas immoderatae aeternitatis excederet . Quod cum a nobis pie intelligeretur , tamen a propheta haec ita 6 dicente manifeste confirmabatur : Quo ( d ) abibo a spiritu tuo , aut a facie tua quo fugiam ? Si adscendero in coelum , tu illic es ; si descendero in infernum , et ibi ades . Si sumpsero pen
Length: 402 || Aligned-complete (384) || Gap (14) || Aligned-levenshtein (1) || Aligned-case (3) || Page 30
PL private
Github version
meas ante lucem , et habitavero in postremis maris : etenim illuc manus tua deducet me , et tenebit me dextera tua ( Psal . CXXXVIII , 7 et seqq . ) . Nullus sine Deo , neque ullus non in Deo locus est . In coelis est , in inferno est , ultra maria est . Inest interior , excedit exterior . Ita cum habet , atque habetur ; neque in aliquo ipse , neque non in omnibus est . 7 . Deus pulcherrimus . Quia caeterarum rerum speciem , si non verbo , certe sensu assequimur ; Dei autem speciem neutro modo . ---Quamquam igitur optimae hujus atque inexplicabilis intelligentiae sensu animus gauderet , quod hanc in parente suo et creatore immensae aeternitatis infinitatem veneraretur ; tamen studio adhuc intentiore ipsam illam infiniti et aeterni Domini sui speciem quaerebat , ut incircumscriptam immensitatem in aliquo pulchrae intelligentiae esse opinaretur ornatu . In quibus cum religiosa mens intra imbecillitatis suae concluderetur errorem , hunc de Deo pulcherrimae sententiae modum propheticis vocibus apprehendit : De magnitudine enim operum , et pulchritudine creaturarum , consequenter generationum conditor conspicitur ( Sap . XIII , 5 , sec . LXX ) . Magnorum creator in maximis est , et pulcherrimorum conditor in pulcherrimis est . Et cum sensum ipsum egrediatur operatio , omnem tamen sensum longe necesse est excedat operator . Pulchrum itaque coelum , aether , terra , maria , et universitas omnis est , quae ex ornatu suo , ut etiam Graecis placet , digne κ ; ό ; σ ; μ ; ο ; ς ; , id est , mundus nuncupari videtur . Sed si hanc ipsam rerum pulchritudinem ita sensus naturali metitur instinctu , ut etiam in quarumdam volucrum ac pecudum accidit specie , ut dum infra sententiam sermo est , sensus tamen id ipsum intelligens non eloquatur ; quod tamen rursum , dum sermo omnis ex sensu est , sensus sibi ipse loquatur intelligens : nonne hujus ipsius pulchritudinis Dominum necesse est totius pulchritudinis esse pulcherrimum intelligi ; ut cum aeterni ornatus sui species sensum intelligentiae omnis effugiat , opinionem tamen intelligentiae sensus non relinquat ornatus ? Atque ita pulcherrimus Deus est confitendus : 7 ut neque intra sententiam sit intelligendi , neque extra intelligentiam sentiendi .
nas meas ante lucem , et habitavero in postremis ( ? ? ) aris : etenim illuc manus tua deducet me , et tenebit me dextera tua ( Psal . cxxxviii , 7 et seqq . ) . Nullus sine Deo , neque ullus non in Deo lucus est . In coelis est , in inferno est , ultra maria est . Inest interior , excedit exterior , Ita cum habet , atque habetur ; ( e ) neque in aliquo ipse , neque non in omnibus est . 7 . Deus pulcherrimus . Quia caeterarum rerum speciem , si non verbo , certe sensu assequimur ; Dei autem speciem neutro modo . — Quamquam igitur optin ae hujus atque inexplicabilis intelligentiae sensu animus gauderet , quod hanc in parente suo et creatore immensae aeternitatis infinitatem veneraretur ; tamen studio adhuc intentiore ipsam illam infiniti et aeterni Domini sui speciem quaerebat , ( f ) ut incircumscriptam immensitatem in aliquo pulchrae intelligentiae esse opinaretur ornatu . In quibus cum religiosa mens intra imbecillitatis suae concluderetur errorem , hunc de Deo pulcherrimae sententiae modum propheticis vocibus apprehendit : De magnitudine enim operum , et pulchritudine creaturarum , consequenter generationum conditor conspicitur ( Sap . xiii , 5 , sec . lxx ) . Magnorum creator in maximis est , et pulcherrimorum conditor in pulcherrimis est . Et cum sensum ipsum ( g ) egrediatur operatio , omnem tamen sensum longe necesse est excedat operator . Pulchrum itaque coelum , aether , terra , maria , et universitas omnis est , quae ex ornatu suo , ut etiam Graecis placet , digne 6σμος , id est , mundus nuncupari videtur . Sed si hanc ipsam rerum pulchritudinem ita sensus naturali metitur instinctu , ut etiam in quarumdam volucrum ac pecudum accidit specie , ut dum infra sententiam sermo est , sensus tamen id ipsum intelligens non eloquatur ; quod tamen rursum , dum sermo omnis ex sensu est , sensus sibi ipse loquatur intelligens : nonne hujus ipsius pulchritudinis Dominum necesse est totius pulchritudinis esse pulcherrimum intelligi ; ut cum aeterni ornatus sui species sensum intelligentiae omnis effugiat , opinionem tamen intelligentiae sensus non relinquat ornatus ? Atque ita pulcherrimus Deus est confitendus : 7 ut neque intra sententiam ( h ) sit intelligendi , neque extra intelligentiam sentiendi .
Length: 399 || notAligned (2) || Aligned-complete (360) || Gap (30) || Aligned-levenshtein (4) || Aligned-case (3) || Page 31
PL private
Github version
8 . Deus intelligentiam excedens fide attingendus . ---His itaque piae opinionis atque doctrinae studiis animus imbutus , in secessu quodam ac specula pulcherrimae hujus sententiae requiescebat , non sibi relictum quidquam aliud a natura sua intelligens , in quo majus officium praestare Conditori suo minusve posset , quam ut tantum eum esse intelligeret , quantus et intelligi non potest , et potest credi : dum intelligentiam et fides sibi necessariae religionis assumit , et infinitas aeternae potestatis excedit . 9 . In immortalitatis spem assurgit Hilarius . Hanc ratio ipsa ei suadet . ---Suberat autem omnibus his naturalis adhuc sensus , ut pietatis professionem spes aliqua incorruptae beatitudinis aleret , quam sancta de Deo opinio et boni mores quodam victricis militiae stipendio mererentur . Neque enim fructus aliquis esset , bene de Deo opinari : cum omnem sensum mors perimeret , et occasus quidam naturae deficientis aboleret . Porro autem non esse hoc dignum Deo ratio ipsa suadebat , deduxisse eum in hanc participem consilii prudentiaeque vitam hominem sub defectione vivendi et aeternitate moriendi : ut in id tantum non exsistens substitueretur , ne substitutus exsisteret ; cum constitutionis nostrae ea sola esse ratio intelligeretur , ut quod non esset esse coepisset , non ut quod coepisset esse non esset . 10 . Spem ac Dei notitiam auget Joannis Evangelium . ---Fatigabatur autem animus , partim suo , partim corporis metu . Qui cum et constantem sententiam suam pia de Deo professione retineret , et sollicitam de se atque hoc occasuro secum , ut putabat , habitaculo suo curam recepisset , post cognitionem legis ac prophetarum istius modi quoque doctrinae evangelicae atque apostolicae instituta cognoscit : In principio erat Verbum , et Verbum erat apud Deum , et Deus erat Verbum . Hoc erat in principio apud Deum . Omnia per ipsum facta sunt , et sine ipso factum est nihil . Quod factum est in eo , vita est , et vita 8 erat lux hominum , et lux lucet in tenebris , et tenebrae eam non comprehenderunt . Fuit homo missus a Deo ,
8 . Deus intelligentiam excedens fide attingendus . — His itaque piae opinionis atque doctrinae studiis animus imbutus , in secessu quodam ac specula pulcherrima ( ? ? ) hujus sententiae requiescebat , non sibi relictum quidquam aliud a naturae sua intelligens , in quo majus officium praestare Conditori suo ( a ) minusve posset , quam ut tantum eum esse intelligeret , quantus et intelligi non potest , et potest credi : dum intelligentiam et fides sibi necessariae religionis assumit , et infinitas aeternae potestatis excedit . 9 . In immortalitatis spem assurgit Hilarius . Hanc ratio ipsa ei suadet . — Suberat autem omnibus his naturalis adhuc sensus , ut pietatis professionem spes aliqua incorruptae beatitudinis aleret , quam sancta de Deo opinio et boni mores quodam victricis mili tiae stipendio mererentur . Neque enim fructus aliquis esset , bene de Deo opinari : cum omnem sensum mors perimeret , et occasus quidam naturae deficientis aboleret . Porro autem non esse hoc dignum Deo ratio ipsa suadebat , deduxisse eum in hanc participem consilii prudentiaeque vitam hominem sub defectione vivendi et aeternitate moriendi : ut in id tantum ( b ) non exsistens substitueretur , ne substitutus exsisteret ; cum constitutionis nostrae ea sola esse ratio intelligeretur , ut quod non esset esse coepisset , non ut quod coepisset esse non esset . 10 . Spem ac Dei notitiam auget Joannis Evangelium . — Fatigabatur autem animus , partim suo , partim corporis metu . Qui cum et constantem sententiam suam pia de Deo professione retineret , et solli citam de se atque hoc occasuro secum , ut putabat , habitaculo suo curam recepisset , post cognitionem legis ac prophetarum istius modi quoque doctrinae evangelicae atque apostolicae instituta cognoscit : In principio erat Verbum , et Verbum erat apud Deum , et Deus erat Verbum . Hoc erat in principio apud Deum . Omnia per ipsum facta sunt , et sine ipso factum est nihil . Quod ( c ) factum est in eo , vita est , et vita 8 erat lux hominum , et lux lucet in tenebris , et tenebrae eam non comprehenderunt . Fuit homo missus a Deo ,
Length: 365 || notAligned (1) || Gap (18) || Aligned-complete (340) || Aligned-levenshtein (6) || Page 32
Section 32: A PL private
Github version
cui nomen erat Joannes . Hic venit in testimonium , ut testimonium perhiberet de lumine . Non erat ille lux , sed ut testimonium perhiberet de lumine . Erat lux vera , quae illuminat omnem hominem venientem in hunc mundum . In mundo erat , et mundus per eum factus est , et mundus eum non cognovit . In sua venit , et sui eum non receperunt . Quotquot autem receperunt eum , dedit eis potestatem filios Dei fieri , iis qui credunt in nomine ejus : qui non ex sanguine , neque ex voluntate viri , neque ex voluntate carnis , sed ex Deo nati sunt . Et Verbum caro factum est , et habitavit in nobis : et vidimus gloriam ejus , gloriam tamquam unigeniti a Patre , plenum gratia et veritate ( Joan . I , 1-14 ) . Proficit mens ultra naturalis sensus intelligentiam , et plus de Deo quam opinabatur edocetur . Creatorem
cui nomen erat Joannes . Hic venit in testimonium , ut testimonium perhiberet de lumine . Non erat ille lux , sed ut testimonium perhiberet de lumine . Erat lux vera , quae illuminat omnem hominem venientem in hunc mundum . ( d ) In mundo erat , et mundus per eum factus est , et mundus eum non cognovit . In sua venit , et sui eum non receperunt . Quotquot autem receperunt eum , dedit eis potestatem filios Dei fieri , iis qui credunt in nomine ejus : qui non ( e ) ex sanguine , neque ex voluntate viri , neque ex voluntate carnis , sed ex Deo nati sunt . Et Verbum caro facium est , et habitavit in nobis : et vidimus gloriam ejus , gloriam tamquam unigeniti a Patre , plenum gratia et veritate ( Joan . i , 1-14 ) . Proficit mens ultra naturalis sensus intelligentiam , et plus de Deo quam opinabatur edocetur . Creatorem
Length: 164 || Gap (6) || Aligned-complete (156) || Aligned-levenshtein (1) || Aligned-case (1) || PL private
Github version
enim suum Deum ex Deo discit : Verbum Deum , et apud Deum in principio esse audit . Mundi lumen in mundo manens , et a mundo non recognitum intelligit . Venientem quoque in sua , a suis non receptum : recipientes autem sub fidei suae merito in Dei filios profecisse cognoscit ; non ex complexu carnis , neque ex conceptu sanguinis , neque ex corporum voluntate , sed ex Deo natos . Deinde ( supple , cognoscit ) Verbum carnem factum , et habitasse in nobis , et gloriam conspectam ejus , quae tamquam unici a patre , sit perfecta cum gratia et veritate . 11 . Filius Dei Deus . Filios Dei fieri potestas est , non necessitas . Filius Dei factus homo , ut homo fieret filius Dei . Christus verus Deus et verus homo . ---Hic jam mens trepida et anxia plus spei invenit , quam
enim suum Deum ex Deo discit : Verbum Deum , et apud Deum in principio esse audit . Mundi lumen in mundo manens , et a mundo non recognitum intelligit . Venientem quoque in sua , a suis non receptum : recipientes autem sub fidei suae merito in Dei filios profecisse cognoscit ; non ex complexu carnis , neque ex conceptu sanguinis , neque ex corporum ( f ) voluntate , sed ex Deo natos . Deinde ( supple , cognoscit ) Verbum carnem factum , et habitasse in nobis , et gloriam conspectam ejus , quae tamquam unici a patre , sit perfecta cum gratia et veritate . 11 . Filius Dei Deus . Filios Dei fieri potestas est , non necessitas . Filius Dei factus homo , ut homo fieret filius Dei . Christus verus Deus et verus homo . — Hic jam mens trepida et anxia plus spei invenit , quam
Length: 154 || notAligned (1) || Gap (4) || Aligned-complete (149) || PL private
Github version
exspectabat . Ac primum ad cognitionem Dei patris imbuitur . Et quod antea de Creatoris sui aeternitate , et infinitate , et specie , naturali sensu opinabatur , hic nunc proprium esse etiam unigenito Deo accipit : non in deos fidem laxans , quia ex Deo Deum audit ; non ad naturae diversitatem in Deum ex Deo decedens , 9 quia plenum gratia et veritate Deum ex Deo discit ; neque praeposterum ex Deo Deum sentiens , quia in principio apud Deum esse Deum comperit . Rarissimam deinde hujus salutaris
exspectabat . Ac primum ad cognitionem Dei patris imbuitur . Et quod antea de Creatoris sui aeternitate , et infinitate , et specie , naturali sensu opinabatur , hic nunc proprium esse etiam unigenito Deo accipit : ( g ) non in deos fidem laxans , quia ex Deo Deum audit ; non ad naturae diversitatem ( h ) in Deum ex Deo decedens , 9 quia plenum gratia et veritate Deum ex Deo discit ; neque praeposterum ex Deo Deum sentiens , quia in principio apud Deum esse Deum comperit . Rarissimam deinde hujus salutaris
Length: 96 || Gap (6) || Aligned-complete (90) || Page 33
PL private
Github version
cognitionis fidem esse , sed maximum praemium noscit : quia et sui non receperunt , et recipientes in filios Dei aucti sunt , non ortu carnis , sed fidei . Esse autem filios Dei , non necessitatem esse , sed potestatem : quia proposito universis Dei munere , non natura gignentium afferatur , sed voluntas praemium consequatur . Ac ne id ipsum , quod unicuique esse Dei filio fit potestas , in aliquo infirmitatem fidei trepidae impediret ; quia per sui difficultatem aegerrime speretur , quod et magis optatur , et minus creditur : Verbum Deus caro factum est , ut per Deum Verbum carnem factum caro proficeret in Deum Verbum . Ac ne Verbum caro factum aut aliquid aliud esset quam Deus Verbum , aut non nostri corporis caro esset , habitavit in nobis : ut dum habitat , non aliud quam Deus maneret ; dum autem habitat in nobis , non aliud quam nostrae carnis Deus caro factus esset ; per dignationem assumptae carnis non inops suorum , quia tamquam unigenitus a Patre plenus gratiae et veritatis , et in suis perfectus sit , et verus in nostris . 12 . Divina non capit nisi fides . ---Hanc itaque divini sacramenti doctrinam mens laeta suscepit , in Deum proficiens per carnem , et in novam nativitatem per fidem vocata , et ad coelestem regenerationem obtinendam potestati suae permissa , curam in se parentis sui Creatorisque cognescens non in nihilum redigendam se per eum existimans , per quem in hoc ipsum quod est , ex nihilo substitisset : et haec omnia ultra intelligentiae humanae metiens sensum , quia ratio communium opinionum consilii coelestis incapax , hoc solum putet in natura rerum esse , quod aut intra se intelligat , aut praestare possit ex sese . Dei autem virtutes secundum magnificentiam aeternae potestatis , non sensu , sed fidei 10 infinitate pendebat : ut Deum in principio apud Deum esse , et Verbum carnem factum habitasse in nobis , non idcirco
cognitionis fidem esse , sed maximum praemium noscit : quia et sui non receperunt , et recipientes in filios Dei aucti sunt , non ortu carnis , sed fidei . Esse autem filios Dei , non necessitatem esse , sed potestatem : quia proposito universis Dei munere , non nalura gignentium afferatur , sed voluntas praemium consequatur . Ac ne id ipsum , quod unicuique ( a ) esse Dei lilio fit potestas , in aliquo infirmitatem fidei trepidae impediret ; quia per sui difficultatem aegerrime speretur , quod et magis optatur , et minus creditur : Verbum Deus caro factum est , ut per Deum Verbum carnem factum caro proficeret in Deum Verbum . Ac ne Verbum caro factum aut aliquid aliud esset quam Deus Verbum , aut non nostri corporis caro esset , habitavit in nobis : ut dum habitat , non aliud quam Deus maneret ( b ) ; dum autem habitat in nobis , non aliud quam nostrae carnis Deus caro factus esset ; per dignationem assumptae carnis non inops suorum , quia tamquam unigenitus a Patre plenus gratiae et veritatis , et in suis perfectus sit , et verus in nostris . 12 . Divina non capit nisi fides . — Hanc itaque divini sacramenti doctrinam mens laeta suscepit , in Deum proficiens per carnem , et in novam nativitatem per fidem vocata , et ad coelestem regenerationem oblinendam potestati suae permissa , curam in se parentis sui Creatorisque cognoscens non in nihilum redigendam se per eum existimans , per quem in hoc ipsum quod est , ex nihilo substitisset : et haec omnia ultra intelligentiae humanae metiens sensum , quia ratio communium opinionum consilii coelestis inca pax , hoc solum putet in natura rerum esse , quod aut intra se intelligat , aut praestare possit ex sese . Dei autem virtutes secundum magnificentiam aeternae potestatis , non sensu , sed fidei 10 infinitate pendebat : ut Deum in principio apud Deum esse , et Verbum carnem factum habitasse in nobis , non id
Length: 339 || notAligned (2) || Gap (8) || Aligned-complete (324) || Aligned-levenshtein (5) || Page 34
PL private
Github version
non crederet , quia non intelligeret ; sed idcirco se meminisset intelligere posse , si crederet . 15 . Christi gesta non succumbunt naturalibus mentium sensibus . ---Ac ne in aliquo saecularis prudentiae tardaretur errore , ad piae confessionis hujus absolutissimam fidem ita insuper per Apostolum divinis dictis edocetur : Videte ne quis vos spoliet per philosophiam et inanem deceptionem , secundum traditionem hominum , secundum elementa mundi , et non secundum Christum : quia in ipso inhabitat omnis plenitudo divinitatis corporaliter , et estis in illo repleti , qui est caput omnis principatus et potestatis : in quo et circumcisi estis , circumcisione non manu facta in exspoliatione corporis carnis , sed circumcisione Christi , consepulti ei in baptismate , in quo et resurrexistis per fidem operationis Dei , qui excitavit eum a mortuis . Et vos , cum essetis mortui in delictis et praeputiatione carnis vestrae , vivificavit cum illo , donatis vobis omnibus delictis , delens quod adversum nos erat chirographum in sententiis , quod erat contrarium nobis : et ipsum tulit e medio , affigens illud cruci : exutus carnem , et potestates ostentui fecit , triumphatis iis cum fiducia in semetipso ( Coloss . II , 8 et seqq . ) . Respuit captiosas et inutiles philosophiae quaestiones fides constans , neque humanarum ineptiarum fallaciis succumbens , spolium se praebet veritas falsitati ; non secundum sensum communis intelligentiae Deum retinens , neque de Christo secundum mundi elementa decernens , in quo divinitatis plenitudo corporaliter inhabitet : ut dum infinitas aeternae in eo est potestatis , omnem terrenae mentis amplexum potestas aeternae infinitatis excedat : qui nos ad divinitatis suae naturam trahens , non etiamnum corporali praeceptorum observatione distrinxerit , neque per legis umbram ad solemnia desecandae carnis ( id est , circumcisionis ) imbuerit ; sed ut omnem naturalem corporis
circo non crederet , quia non intelligeret ; sed idcirco se meminisset intelligere posse , ( c ) si crederet . 13 . Christi gesta non succumbunt naturalibus mentium sensibus . — Ac ne in aliquo saecularis prudentiae tardaretur errore , ad piae confessionis hujus absolulissimam fidem ita insuper per Apostolum divinis dictis edocetur : Videte ne quis vos spoliet per philosophiam et inanem deceptionem , secundum traditionem hominum , secundum elementa mundi , et non secundum Christum : quia in ipso inhabitat omnis plenitudo divinitatis corporaliter , et estis in illo repleti , qui est caput omnis principatus et potestatis : in quo et circumcisi estis , circumcisione non manu facta in exspoliatione corporis carnis , sed circumcisione Christi , consepulti ei in baptismate , in quo et resurrexistis per fidem opera tionis Dei , qui excitavit eum a mortuis . Et vos , cum essetis ( d ) mortui in delictis et praeputiatione carnis vestrae , vivificavit cum illo , ( c ) donatis vobis omnibus delictis , delens quod adversum nos erat ( f ) chirographum in sententiis , quod erat contrarium nobis : et ipsum tulit e medio , affigens illud cruci : exutus carnem , et potestates ostentui fecit , triumphatis iis cum fiducia in semetipso ( Coloss . ii , et seqq . ) . Respuit captiosas et inutiles philosophiae quaestiones fides constans , neque humanarum ineptiarum fallaciis succumbens , spolium se praebet veritas falsitati ; non secundum sensum communis intelligentiae Deum retinens , neque de Christo secundum mundi elementa decernens , in quo divinitatis plenitudo corporaliter inhabitet : ut dum infinitas aeternae in eo est potes tatis , omnem terrenae mentis amplexum potestas aeternae infinitatis excedat : qui nos ad divinitatis suae naturam trahens , non etiamnum corporali praeceptorum observatione distrinxerit , neque per legis umbram ad solemnia desecandae carnis ( id est , circumcisionis ) imbuerit ; sed ut omnem naturalem corporis
Length: 321 || notAligned (2) || Aligned-complete (298) || Gap (17) || Aligned-levenshtein (3) || Aligned-case (1) || Page 35
PL private
Github version
necessitatem circumcisus a vitiis spiritus criminum emundatione purgaret : cujus morti consepeliremur in baptismo , ut 11 in aeternitatis vitam rediremus ; dum regeneratio ad vitam mors esset ex vita , et morientes vitiis immortalitati renasceremur ; ipso pro nobis ex immortalitate moriente , ut ad immortalitatem una cum eo excitaremur ex morte . Carnem enim peccati recepit , ut assumptione nostrae carnis delicta donaret , dum ejus fit particeps assumptione , non crimine ; delens per mortem sententiam mortis , ut nova in se generis nostri creatione constitutionem decreti anterioris aboleret ; cruci se figi permittens , ut maledicto crucis oblitterata terrenae damnationis maledicta figeret omnia : ad ultimum in homine passus , ut potestates dehonestaret ; dum Deus secundum Scripturas moriturus , et in his vincentis in se fiducia triumpharet ; dum immortalis ipse , neque morte vincendus , pro morientium aeternitate moreretur . Haec itaque ultra naturae humanae intelligentiam a Deo gesta non succumbunt rursum naturalibus mentium sensibus ; quia infinitae aeternitatis operatio infinitam metiendi exigat opinionem : ut cum Deus homo , cum immortalis mortuus , cum aeternus sepultus est , non sit intelligentiae ratio , sed potestatis exceptio ; ita rursum e contrario non sensus , sed virtutis modus sit , ut Deus ex homine , ut immortalis ex mortuo , ut aeternus sit ex sepulto . Coexcitamur ergo a Deo in Christo per mortem ejus . Sed dum in Christo plenitudo est divinitatis , habemus et significationem Dei patris nos coexcitantis in mortuo , et Christum Jesum non aliud quam Deum in divinitatis plenitudine confitendum . 14 . Christi fides et mortis metum et vitae tollit taedium .
necessitatem circumcisus a vitiis spiritus criminum emundatione purgaret : cujus morti consepeliremur in baptismo , ut 11 in aeternitatis vitam rediremus ; dum regeneratio ad vitam mors esset ex vita , et morientes vitiis immortalitati renasceremur ; ipso pro nobis ex immortalitate moriente , ut ad immortalitatem una cum eo excitaremur ex morte . Carnem enim ( a ) peccati recepit , ut assumptione nostrae carnis delicia donaret , dum ejus fit particeps assumptione , non crimine ; delens per mortem sententiam mortis , ut nova in se generis nostri creatione constitutionem decreti anterioris aboleret ; cruci se figi permittens , ut maledicto crucis oblitterata ( b ) terrenae damnationis maledicta figeret omnia : ad ultimum in homine passus , ut potestates dehonestaret ; dum Deus secundum Scripturas moriturus , et ( c ) in his vincentis in se fiducia triumpharet ; dum immortalis ipse , neque morte vincendus , pro morientium aeternitate moreretur . Haec itaque ultra naturae humanae intelligentiam a Deo gesta non succumbunt rursum naturalibus mentium sensibus ; quia infinitae : aeternitatis operatio infinitam metiendi exigat opinionem : ut cum Deus homo , cum immortalis mortuus , cum aeternus sepultus est , non sil intelligentiae ratio , sed potestatis exceptio ; ita rursum e contrario non sensus , sed virtutis modus sit , ut Deus ex bomine , ut immortalis ex mortuo , ut aeternus sit ex sepulto . Coexcitamur ergo a Deo in Christo per mortem ejus . Sed dum in Christo plenitudo est divinitatis , habemus et significationem Dei patris nos coexcitantis in mortuo , et Christum Jesum non aliud quam Deum in divinitatis plenitudine confitendum . 14 . Christi fides et mortis metum et vitae tollit tae
Length: 284 || notAligned (1) || Gap (11) || Aligned-complete (269) || Aligned-levenshtein (3) || Page 36
PL private
Github version
---In hoc ergo conscio securitatis suae otio mens spebus suis laeta requieverat : intercessionem mortis hujus usque eo non metuens , 12 ut etiam reputaret in vitam aeternitatis . Vitam autem hujus corporis sui non modo non molestam sibi aut aegram arbitrabatur , ut eam quod pueritiae litteras , quod aegris medicinam , quod naufragis natatum , quod adolescentibus disciplinam , quod militiam esse crederet imperaturis : rerum scilicet praesentium tolerantiam , ad praemium beatae immortalitatis proficientem . Quin etiam id , quod sibi credebat , tamen per ministerium impositi sacerdotii etiam caeteris praedicabat , munus suum ad officium publicae salutis extendens . 15 . Haereticorum ingenium . ---Sed inter haec emerserunt desperata in sese , et saeva in omnes impiae temeritatis ingenia ( supple , hominum ) , potentem Dei naturam naturae suae infirmitate moderantium : neque ut ipsi usque ad infinitatem opinandi de infinitis rebus emergerent , sed intra finem sensus sui indefinita concluderent ; essentque sibi arbitri religionis , cum religionis opus obedientiae esset officium ; sui immemores , divinorum negligentes , praeceptorum emendatores . 16 . Haereses duae praecipuae de Christo . Sabellii et Arii . ---Nam ut de caeteris haereticorum stultissimis studiis sileam , de quibus tamen , sic ubi occasionem sermonis ratio praebebit , non tacebimus ; quidam ita evangelicae fidei corrumpunt sacramentum , ut sub unius Dei pia tantum professione nativitatem unigeniti Dei abnegent ; ut protensio sit potius in hominem , quam descensio : neque ut qui filius hominis secundum tempora assumptae carnis fuit , idem antea
dium . — In hoc ergo ( d ) conscio securitatis suae otio mens spebus suis laeta requieverat : intercessionem mortis hujus usque eo non metuens , 12 ut etiam reputaret ( e ) in vitam aeternitatis . Vitam autem hujus corporis sui non modo non molestam sibi aut aegram arbitrabatur , ut eam quod pueritiae litteras , quod aegris medicinam , quod naufragis natatum , quod adolescentibus disciplinam , ( f ) quod militiam esse crederet imperaturis : rerum scilicet praesentium tolerantiam , ad praemium beatae immortalitatis proficientem . Quin etiam id , quod sibi credebat , tamen per ministerium impositi sacerdotii etiam caeteris praedicabat , munus suum ad officium publicae salutis extendens . 15 . Haereticorum ingenium . — Sed inter Haec emer serunt desperata in sese , et saeva in omnes impiae temeritatis ingenia ( supple , hominum ) , potentem Dei naturam naturae suae infirmitate moderantium : neque ut ipsi usque ad infinitatem opinandi de infinitis rebus emergerent , sed intra finem sensus sui indefinita concluderent ; essentque sibi arbitri religionis , cum religionis opus ( g ) obedientiae esset officium ; sui immemores , divinorum negligentes , praeceptorum emendatores . 16 . Haereses duae praecipua de Christo . Sabellii et Arii . — Nam ut de caeteris haereticorum stultissimis studiis sileam , de quibus tamen , sic ubi occasionem sermonis ratio praebebit , non tacebimus ; quidam ( h ) ita evangelicae fidei corrumpunt sacramentum , ut sub unius Dei pia tantum professione nativitatem uni geniti Dei abnegent ; ut protensio sit potius in hominem , quam descensio : neque ut qui filius hominis secundum tempora assumptae carnis fuit , idem antea
Length: 277 || notAligned (3) || Aligned-complete (248) || Gap (22) || Aligned-levenshtein (4) || Page 37
PL private
Github version
semper fuerit atque sit filius Dei : ne in eo nativitas Dei sit , sed ex eodem idem sit ; ut unius Dei , ut putant , inviolabilem fidem series ex solido in carnem deducta conservet , dum usque ad virginem Pater protensus , ipse sibi natus 13 sit in filium . Alii vero ( quia salus nulla sine Christo sit , qui in principio apud Deum erat Deus Verbum ) , nativitatem negantes , creationem solam professi sunt : ne nativitas veritatem Dei admitteret , sed creatio falsitatem doceret , quae dum ementiretur in genere Dei unius fidem , non excluderet in sacramento : sed nativitatem veram nomini ac fidei creationis subjicientes , a veritate unius Dei separabilem eum facerent , ut creatio substitutionis , perfectionem sibi divinitatis non usurparet , quam veritatis nativitas non dedisset . 17 . Fides vera contra utramque toto hoc opere stabilienda . ---Horum igitur furori respondere animus exarsit : recolens hoc vel praecipue sibi salutare esse , non solum in Deum credidisse , sed etiam in Deum patrem ; neque in Christo tantum sperasse , sed in Christo Dei filio ; neque in creatura , sed in Deo creatore ex Deo nato . Maxime ergo properamus ex propheticis atque evangelicis praeconiis vesaniam eorum ignorantiamque confundere , qui sub unius Dei , sola sane utili ac religiosa praedicatione , aut Deum natum Christum negant , aut verum Deum non esse contendunt ; ut creatio potentis creaturae intra unum Deum fidei sacramentum relinquat ; quia nativitas Dei extra unius Dei fidem religionem protrahat confitentum . Sed nos edocti divinitus neque duos deos praedicare neque solum , hanc evangelici ac prophetici praeconii rationem in confessione Dei patris et Dei filii afferemus , ut unum in fide nostra sint uterque , non unus : neque eumdem utrumque , neque inter verum ac falsum aliud confitentes ; quia Deo ex Deo nato , neque eumdem nativitas permittit esse , neque aliud . 18 . Lectori fides necessaria . ---Et vos quidem , quos fidei calor et ignoratae mundo ac sapientibus mundi veritatis studium ad legendum vocavit , meminisse
semper fuerit atque sit filius Dei : ne in eo nativitas Dei sit , sed ex eodem idem sit ; ut unius Dei , ut putant , inviolabilem fidem ( a ) series ex solido in carnem deducta conservet , dum usque ad virginem Pater protensus , ipse sibi natus 13 sit in filium . Alii vero ( quia salus nulla sine Christo sit , qui in principio apud Deum erat Deus Verbum ) , nativitatem negantes , creationem solam professi sunt : ne nativitas Veritatem Dei admitteret , ( b ) sed creatio falsitatem doceret , quae dum ementiretur In genere ( c ) Dei unius fidem , non excluderet in sacramento ; sed nativitatem veram nomini ac fidei creationis ( d ) subjicientes , a veritate unius Dei separabilem eum facerent , ut creatio substitutionis , perfectionem sibi divinitatis non usurparet , quam veritatis nativitas non dedisset . 17 . Fides vera contra utramque toto hoc opere stabilienda . Horum igitur furori respondere animus exarsit : recolens hoc vel praecipue sibi salutare esse , non solum in Deum credidisse , sed etiam in Deum patrem ; neque in Christo tantum sperasse , sed in Christo Dei filio ; neque in creatura , sed in Deo creatore ex Deo nato . Maxime ergo properamus ex propheticis atque evangelicis praeconiis Vesaniam eorum ignorantiamque confundere , qui sub unius Dei , sola sane utili ac religiosa praedicatione , aut Deum natum Christum negant , aut verum Deum non esse contendunt ; ut creatio potentis creaturae intra unum Deum fidei sacramentum relinquat ; quia nativitas Dei extra unius Dei fidem religionem protra hat ( c ) confitentum . Sed nos edocti divinitus heque duos deos praedicare neque solum , hanc evangelici ac prophetici praeconii rationem in confessione Dei patris et Dei filii ( f ) afferemus , ut unum in fide nostra sint uterque , non unus : neque eumdem utrumque , neque inter verum ac falsum aliud confitentes ; quia Deo ex Deo nato , neque eumdem nativitas permittit esse , neque aliud . 18 . Lectori fides necessaria . — Et vos quidem , quos fidei calor et ( g ) ignoratae mundo ac sapientibus mundi veritatis studium ad legendum vocavit , me
Length: 373 || notAligned (5) || Gap (23) || Aligned-complete (341) || Aligned-levenshtein (4) || Page 38
PL private
Github version
oportet terrenarum mentium infirmas atque imbecillas opiniones esse abjiciendas , et omnes imperfectae sententiae angustias religiosa discendi exspectatione laxandas . Novis enim regenerati ingenii sensibus opus est , ut unumquemque conscientia sua secundum coelestis originis munus illuminet . Standum itaque per fidem ante est , ut sanctus Jeremias admonet ( XXIII , 22 ) , in substantia Dei : ut de substantia Dei auditurus , sensum suum ad 14 ea quae Dei substantiae sint digna moderetur ; moderetur autem non aliquo modo intelligendi , sed infinitate . Quin etiam conscius sibi divinae se naturae participem , ut beatus apostolus Petrus in epistola sua altera ait ( cap . II , 14 ) , effectum fuisse , Dei naturam non naturae suae legibus metiatur , sed divinas professiones secundum magnificentiam divinae de se protestationis expendat . Optimus enim lector est , qui dictorum intelligentiam exspectet ex dictis potius quam imponat , et retulerit magis quam attulerit , neque cogat id videri dictis contineri , quod ante lectionem praesumpserit intelligendum . Cum itaque de rebus Dei erit sermo , concedamus cognitionem sui Deo , dictisque ejus pia veneratione famulemur . Idoneus enim sibi testis est , qui nisi per se cognitus non est . 19 . Comparatio ad divina nulla est perfecta . ---Si qua vero nos de natura Dei et nativitate tractantes , comparationum exempla afferemus , nemo ea existimet absolutae in se rationis perfectionem continere . Comparatio enim terrenorum ad Deum nulla est : sed infirmitas nostrae intelligentiae cogit species quasdam ex inferioribus , tamquam superiorum indices quaerere ; ut rerum familiarium consuetudine admonente , ex sensus nostri conscientia ad insoliti sensus opinionem educeremur ( Haec memorantur lib . IV , n . 2 ) . Omnis igitur comparatio homini potius utilis habeatur , quam Deo apta , quia intelligentiam magis significet , quam expleat : neque naturis carnis et spiritus , et invisibilium ac tractabilium coaequandis praesumpta reputetur , protestans et infirmitati se humanae intelligentiae necessariam , et ab invidia esse liberam non satisfacientis exempli . Pergimus itaque de Deo
minisse oportet terrenarum mentium infirmas atque imbecillas opiniones esse abjiciendas , et omnes imperfectae sententiae angustias religiosa discendi exspectatione laxandas . Novis enim regenerati ingenii sensibus opus est , ut unumquemque conscientia sua secundum coelestis originis munus illuminet . Standum itaque per fidem ante est , ut sanctus Jeremias admonet ( xxiii , 23 ) , ( h ) in substantia Dei : ut de substantia Dei auditurus , sensum suum ad 14 ea quae Dei substantiae sint digna moderetur ; moderetur autem non aliquo modo intelligendi , sed infinitate . Quin etiam conscius sibi divinae se naturae participem , ut beatus apostolus Petrus in epistola sua altera ail ( cap . ii , 14 ) , effectum fuisse , Dei naturam non naturae suae legibus metiatur , sed divinas professiones secundum magnificentiam divinae de se protestationis expendat . Optimus enim lector est , qui dictorum intelligentiam exspectet ex dictis potius quam imponat , et retulerit magis quam attulerit , neque cogat id videri dictis contineri , quod ante lectionem praesumpserit intelligendum . Cum itaque de rebus Dei erit sormo , concedamus cognitionem sui Deo , dictisque ejus pia veneratione famulemur . Idoneus enim sibi testis est , qui nisi per se cognitus non est . 19 . Comparatio ad divina nulla est perfecta . — Si qua vero nos de natura Dei et nativitate tractantes , comparationum exempla afferemus , nomo ea existimet absolutae in se rationis perfectionem continere . Comparatio enim terrenorum ad Deum nulla est : sed infirmitas nostrae intelligentiae cogit species quasdam ex interioribus , tamquam superiorum indices quae rere ; ut rerum familiarium consuetudine admonente , ex sensus nostri conscientia ad insoliti sensus opinionem educeremur ( Haec memorantur lib . iv , n . 2 ) , Omnis igitur Comparatio homini potius utilis habeatur , quam Deo apta , quia intelligentiam magis significet , quam expleat : neque naturis carnis et spiritus , et invisibilium ac tractabilium coaequandis praesumpta reputetur , protestans et infirmitati sc humanae intelligentiae necessariam , et ab invidia esse liberam non satisfacientis exempli . Pergimus itaque de Deo
Length: 347 || notAligned (4) || Aligned-complete (328) || Gap (6) || Aligned-levenshtein (6) || Aligned-case (3) || Page 39
PL private
Github version
locuturi Dei verbis , sensum tamen nostrum rerum nostrarum specie imbuentes . 20 . Ordo totius operis . ---Ac primum ita totius operis modum temperavimus , ut aptissimus legentium profectibus connexorum sibi libellorum ordo succederet . Nihil enim incompositum indigestumque placuit afferre : ne operis inordinata congeries rusticum quemdam tumultum perturbata vociferatione praeberet . Sed quia nullus per praerupta conscensus est , nisi substratis paulatim gradibus feratur gressus ad summa ; nos quoque quaedam gradiendi initia ordinantes , arduum hoc intelligentiae iter clivo quasi molliore lenivimus non 15 jam gradibus incisum , sed planitie subrepente devexum , ut prope sine scandentium sensu , euntium proficeret conscensus . 21 . Quid contineat liber secundus . ---Post hunc enim primi hujus sermonis libellum , sequens ita sacramentum edocet divinae generationis , ut baptizandi in Patre et Filio et Spiritu sancto non ignorent nominum veritatem , neque vocabulis intelligentiam confundant , sed unumquodque ita sensu concipiant , ut est ac nuncupatur ; agnituri absolutissime in iis quae dicta sunt , quod neque non ipsa veritas sit nominis , neque non nomen sit veritatis . 22 . Liber tertius . ---Post hunc itaque lenem ac brevem demonstratae Trinitatis sermonem , tertius liber , etsi sensim , tamen jam proficienter incedit . Nam id , quod ultra humani sensus intelligentiam Dominus de se professus est , quantis potest potentiae exemplis ad intelligentiae fidem coaptat , dicens : Ego in Patre , et Pater in me ( Joan . X , 38 ) : ut quod ab homine per naturam hebetem non capitur , id fides jam rationabilis scientiae consequatur : quia neque non credendum de se Deo est , neque opinandum est , extra rationem fidei esse intelligentiam potestatis . 23 . Liber quartus . ---Quartus deinde liber initium sui ex haereticorum doctrinis auspicatur , se ipsum vitiis , quibus fides Ecclesiae infamatur , expurgans : ipsam illam perfidiae expositionem a multis non
locuturi Dei verbis , sensum tamen nostrum rerum nostrarum specie imbuentes . 20 . Ordo totius operis . — Ac primum ita totius operis modum temperavimus , ut aptissimus legentium profectibus connexorum sibi libellorum ordo succederet . Nihil enim incompositum indigestumque placuit afferre : ne operis inordinata congeries rusticum quemdam tumultum perturbata vociferatione praeberet . Sed quia nullus per praerupta conscensus est , nisi substratis paulatim gradibus feratur gressus ad summa ; nos quoque quaedam gradiendi initia ordinantes , arduum hoc intelligentiae iter ( a ) clivo quasi molliore lenivimus non 15 jam gradibus incisum , sed planitie subrepente devexum , ut prope sine scandentium sensu , euntium proficeret conscensus . 21 . Quid contineat liber secundus . — Post hunc enim primi hujus sermonis libellum , sequens ita sacramentum edocet divinae generationis , ut baptizandi in Patre et Filio et Spiritu sancto non ignorent nominum veritatem , neque vocabulis intelligentiam confundant , sed unumquodque ita sensu concipiant , ut est ac nuncupatur ; agnituri absolutissime in iis quae dicta sunt , quod neque non ipsa veritas sil nominis , neque non nomen sit veritatis . 22 . Liber tertius . — Post hunc itaque lenem ac brevem demonstratae Trinitatis sermonem , tertius liber , etsi sensim , tamen jam proficienter incedit . Nam id , quod ultra humani sensus intelligentiam Dominus de se professus est , quantis potest potentiae exemplis ad intelligentiae fidem coaptat , dicens : Ego in Patre , et Pater in me ( Joan . x , 38 ) : ut quod ab homine per naturam hebetem non capitur , id ( b ) fides jam rationabilis scientiae consequatur : quia neque non credendum de se Deo est , neque opinandum est , extra rationem fidei esse intelligentiam potestatis . 23 . Liber quartus . — Quartus deinde liber initium sui ex haereticorum doctrinis auspicatur , se ipsum vitiis , quibus fides Ecclesiae ( c ) infamatur , expurgans : ipsam illam perfidiae expositionem a multis ( d ) non
Length: 334 || notAligned (3) || Gap (16) || Aligned-complete (312) || Aligned-levenshtein (2) || Aligned-case (1) || Page 40
PL private
Github version
olim editam proferens , et subdole eos , ac per id impiissime , unum Deum ex lege defendisse convincens , omnibus legis ac prophetarum testimoniis ita demonstratis , ut sine Deo Christo unum Deum confiteri irreligiositas sit ; et confesso unigenito Deo Christo , non unum Deum praedicare perfidia sit . 24 . Liber quintus . ---Quintus vero tenuit eum responsionis ordinem , quem haeretici instituerant professionis . Namque cum unum Deum praedicare se secundum legem ementiti essent ; unum quoque Deum verum ex eadem proferre se fefellerunt : ut per exceptionem Dei et unius et veri , nativitatem Domino Christo adimerent ; quia ubi nativitas est , ibi et intelligentia sit veritatis . Nos autem iisdem gradibus , quibus idipsum negabatur , docentes , nec duos deos , nec solitarium verum 16 Deum , sed Patrem verum Deum ita ex lege ac prophetis praedicavimus , ne aut unius Dei fidem corrumperemus , aut nativitatem denegaremus . Sed quia , secundum illos , creato potiusquam nato nomen Dei Domino Jesu Christo deputaretur potius quam inesset ; divinitatis veritas ita ex auctoritatibus propheticis demonstrata est , ut nos , Domino Jesu Christo Deo vero praedicato , intra intelligentiam unius Dei veri nativae in eo divinitatis veritas contineret . 25 . Liber sextus . ---Sextus vero jam liber omnem haereticae assertionis fraudulentiam pandit . Namque ut dictis suis fidem facerent , damnantes dicta et vitia haereticorum , Valentini scilicet et Sabellii et Manichaei et Hieracae , pias Ecclesiae praedicationes velamento professionis impiae furati sunt : ut correptis in melius verbis irreligiosorum , et ambigua significatione moderatis , sub impietatis damnatione doctrinam pietatis exstinguerent . Sed nos singulorum dictis et professionibus demonstratis , sanctas Ecclesiae praedicationes absolvimus , neque quidquam cum damnatis haereticis commune eis esse permisimus , ut damnanda damnantes , sola venerabiliter sectanda sequeremur , filium Dei ( supple , esse ) Dominum Jesum Christum , quod maxime ab iis negabatur , per haec docentes , dum de eo testatur Pater , dum de se
olim editam proferens , et subdole eos , ac per id impiissime , unum Deum ex lege defendisse convincens , omnibus legis ac prophetarum testimoniis ita demonstratis , ut sine Deo Christo unum Deum confiteri irreligiositas sit ; et confesso unigenito Deo Christo , non unum Deum praedicare perfidia sit . 24 . Liber quintus . — Quintus vero ( 1 ) tenuit eum responsionis ordinem , quem haeretici instituerant professionis . Namque cum unum Deum praedicare se secundum legem ementiti essent ; unum quoque Deum verum ex eadem proferre se refellerunt : ut ( e ) per exceptionem Dei et unius et veri , nativitatem Domino Christo adimerent ; quia ubi nativitas est , ibi et intelligentia sit ( f ) veritatis . Nos autem iisdem gradibus , quibus idipsum negabatur , docentes , nec duos deos , nec solitarium verum 16 Deum , sed Patrem verum Deum ita ex lege ac prophetis praedicavimus , ne aut unius Dei fidem corrumperemus , ( g ) aut nativitatem denegaremus . Sed quia , secundum illos , creato potiusquam nato nomen Dei Domino Jesu Christo deputaretur potius quam inesset ; divinitatis veritas ita ex auctoritatibus propheticis demonstrata est , ut nos , Domino Jesu Christo Deo vero praedicato , intra intelligentiam unius Dei veri nativae in eo divinitatis veritas contineret . 25 . Liber sextus . — Sextus vero jam liber omnem haereticae assertionis fraudulentiam pandit . Namque ut dictis suis fidem facerent , damnantes dicta et vitia haereticorum , Valentini scilicet et Sabellii et Manichaei et Hieracae , pias Ecclesiae praedicationes velamento professionis impiae furati sunt : ut ( 2 ) correptis ( h ) in melius verbis irreligiosorum , et ambigua significatione moderatis , sub impietatis damnatione doctrinam pietatis exstinguerent . Sed nos singulorum dictis et professionibus demonstratis , sanctas Ecclesiae praedicationes absolvimus , neque quidquam cum damnatis haereticis commune eis esse permisimus , ut damnanda damnantes , sola venerabiliter sectanda sequeremur , filium Dei ( supple , esse ) Dominum Jesum Christum , quod maxime ab iis negabatur , per haec docentes , dum de eo testatur Pater , dum de se
Length: 354 || Gap (20) || Aligned-complete (331) || Aligned-levenshtein (3) || Page 41
Section 41: A PL private
Github version
ipse profitetur , dum Apostoli praedicant , dum religiosi credunt , dum daemones clamant , dum Judaei negantes fatentur , dum ignorantes intelligunt gentes ; ne jam ( id est , ut non ) ambigendum permitteretur , quod ignorandum non relinquebatur . 26 . Liber septimus . Sabellius , Hebion et Arius sese vincendo Ecclesiae vincunt . ---Septimus deinceps liber , secundum perfectae fidei gradum , susceptae disputationis sermonem temperavit . Namque primum , per inviolabilis fidei sanam et incorruptam demonstrationem , inter Sabellium et Hebionem et hos non veri Dei praedicatores lite certavit , cur Sabellius subsistere ante saecula negaret , quem creatum alii confiterentur . Ignorabat enim Sabellius subsistentem Filium dum Deum verum operatum in corpore esse non ambigit .
ipse profitetur , dum Apostoli praedicant , dum religiosi credunt , dum daemones clamant , dum Judaei negantes fatentur , dum ignorantes intelligunt gentes ; ne jam ( id est , ut non ) ambigendum permitteretur , quod ignorandum non relinquebatur . 26 . Liber septimus , Sabellius , Hebion et Arius sese vincendo Ecclesiae vincunt . — Septimus deinceps liber , secundum perfectae fidei gradum , susceptae disputationis sermonem temperavit . Namque primum , per inviolabilis fidei sanam et incorruptam demonstrationem , inter Sabellium et Hebionem et hos non veri Dei praedicatores lite certavit . cur Sabellius subsistere ante saecula negaret , quem creatum alii confiterentur . Ignorabat enim Sabellius subsistentem Filium
Length: 123 || notAligned (2) || Gap (11) || Aligned-complete (109) || Aligned-levenshtein (1) || PL private
Github version
Hi autem negabant nativitatem , et affirmabant creaturam , dum opera ejus Dei veri esse opera non intelligunt . Lis eorum , fides nostra est . Nam dum filium negat ( ideoque errat ) , in eo vincit Sabellius , 17 quod Deus verus ( ut recte probat ) operatus est : et Ecclesia eos , qui verum in Christo Deum negaverint , vincit . At vero cum subsistentem Christum ante saecula hi adversus eum demonstrant semper operatum , de condemnato secum Sabellio nobis triumphant , Deum quidem verum sciente , sed Dei filium nesciente . Hebion autem ab utroque ita vincitur , ut hic ( Arius ) ante saecula subsistentem , hic ( Sabellius ) verum Deum convincat operatum . Omnesque se invicem vincendo vincuntur : quia Ecclesia et contra Sabellium , et contra creaturae praedicatores , et contra
dum Deum verum operatum in corpore esse non ambigit . Hi autem negabant nativitatem , et affirmabant creaturam , dum opera ejus Dei veri esse opera non intelligunt . Lis eorum , fides nostra est . Nam dum filium negat ( ideoque errat ) , in eo vincit Sabellius , 17 quod Deus verus ( ut recte probat ) operatus est : et Ecclesia eos , qui verum in Christo Deum negaverint , vincit . At vero cum subsistentem Christum ante saecula hi adversus eum demonstrant semper operatum , de condemnato secum Sabellio nobis triumphant , Deum quidem verum ( 1 ) ( a ) sciente , sed Dei filium nesciente . Hebion autem ab utroque ita vincitur , ul hic ( Arius ) ante saecula subsistentem , hic ( Sabellius ) verum Deum convincat operatum . Omnesque se invicem vincendo vincuntur : quia Ecclesia et contra Sa
Length: 156 || notAligned (2) || Aligned-complete (130) || Gap (24) || PL private
Github version
Hebionem , Deum verum ex Deo vero Dominum Jesum Christum , et ante saecula natum , et postea hominem genitum esse testatur . 27 . Argumentum septimi libri . ---Nemini autem dubium est , congruum id maxime pietati doctrinae fuisse , ut quia ex lege et prophetis primum Dei filium , post etiam Deum verum cum sacramento unitatis praedicassemus ; rursum legem ac prophetas per Evangelia firmantes , primum ex his Dei filium , post etiam Deum verum doceremus . Competentissimum itaque fuit , post nomen filii , veritatem ejus ostendere : quamquam , secundum communem sensum , veritatis absolutionem nuncupatio filii obtineret . Sed ne quid , adversantibus unigeniti Dei veritati , occasionis ad fallendum et illudendum relinqueretur ;
bellium , et contra creaturae praedicatores , et contra Hebionem , Deum verum ex Deo vero Dominum Jesum Christum , et ante saecula natum , et postea hominem genitum esse testatur . 27 . Argumentum septimi libri . — Nemini autem dubium est , congruum id maxime ( 2 ) pietati doctrinae fuisse , ut quia ex lege et prophetis primum Dei filium , post etiam Deum verum cum sacramento unitatis praedicassemus ; rursum legem ac prophetas per Evangelia firmantes , primum ex his Dei filium , post etiam Deum ( b ) verum doceremus . Competentissimum itaque fuit , post nomen filii , veritatem ejus ostendere : quamquam , secundum communem sensum , ( c ) veritatis absolutionem nuncupatio filii obtineret . Sed ne quid , adversantibus unigeniti Dei
Length: 139 || Aligned-complete (110) || Gap (28) || Aligned-levenshtein (1) || PL private
Github version
ipsam illam ( seu , qua proprius Dei filius creditur ) proprietatis fidem per divinitatis veritatem adstruximus : Deum esse eum , qui Dei filius non negaretur , his modis docentes , nomine , nativitate ,
veritati , occasionis ad fallendum et illudendum relinqueretur ; ipsam illam ( seu , qua proprius Dei filius creditur ) proprietatis fidem per divinitatis veritatem adstruximus : Deum esse eum , qui Dei filius non negaretur , his modis docentes , nomine , nativi
Length: 45 || Aligned-complete (34) || Gap (10) || Aligned-levenshtein (1) || Page 42
Section 42: A PL private
Github version
natura , potestate , professione ; ne ( ut non ) aliud esset quam nuncuparetur , neque nuncupatio non nativitatis esset , neque nativitas naturam amisisset , neque natura non retinuisset potestatem , neque potestas non etiam conscia sibi veritatis professione notesceret . Causas ergo omnes singulorum generum ita ex Evangeliis excerptas subjecimus , ut nec professio tacuerit potestatem , nec potestas non exseruerit naturam , nec natura non suae nativitatis sit , nec nativitas non sui nominis : ut per id non relinqueretur impietatis calumnia , cum Dei veri ex Deo vero divinitatem , secundum et nomen et nativitatem et naturam et potestatem , ipsa quoque Dominus Jesus Christus nativae veritatis suae protestatione docuisset .
tate , natura , potestate , professione ; ne ( ut non ) aliud esset quam nuncuparetur , neque nuncupatio non nativitatis esset , neque nativitas naturam amisisset , neque natura non retinuisset potestatem , neque potestas non etiam conscia sibi veritatis professione notesceret . Causas ergo omnes singulorum generum ita ex Evangeliis excerptas subjecimus , ut nec professio tacuerit potestatem , nec potestas non exseruerit naturam , nec natura non suae nativitatis sit , nec nativitas non sui nominis : ut per id non relinqueretur impietatis calumnia , cum Dei veri ex Deo vero divinitatem , secundum et nomen et nativitatem et naturam et potestatem , ipsa quoque Dominus Jesus Christus nativae veritatis suae protestatione docuisset .
Length: 118 || Aligned-complete (116) || Gap (2) || PL private
Github version
28 . Octavus liber . ---Octavus jam vero liber , duobus superioribus 18 libris de Dei filio et Deo vero multum ad credentium fidem proficientibus , totus in unius Dei demonstratione detentus est ; non auferens filio Dei nativitatem , sed neque per eam duum deorum divinitatem introducens . Ac primum quibus modis haeretici veritatem Dei patris et Dei filii , quia negare non possent , tamen eludere niterentur , edocuit ; dissolvens ineptas eorum et ridiculas occasiones , quibus per id quod dictum est : Multitudinis autem credentium erat anima et cor unum ( Act . IV , 32 ) ; et rursum : Qui plantat autem , et qui rigat , unum sunt ( I Cor . III , 8 ) ; et iterum : Non pro his autem tantum rogo , sed et pro iis qui credituri sunt per verbum eorum in me : ut omnes unum sint ,
28 . Octavus liber . — Octavus jam vero liber , duobus superioribus 18 libris de Dei filio et Deo vero multum ad credentium fidem proficientibus , totus in unius Dei demonstratione detentus est ; non auferens filio Dei nativitatem , sed neque per eam duum deorum divinitatem introducens . Ac primum quibus modis haeretici veritatem Dei patris et Dei filii , quia negare non possent , tamen eludere niterentur , edocuit ; dissolvens ineptas eorum et ridiculas occasiones , quibus per id quod dictum est : Multitudinis autem credentium erat ( d ) anima et cor unum ( Act . iv , 32 ) ; et rursum : Qui plantat autem , et qui rigat , unum sunt ( I Cor . iii , 8 ) ; et iterum : Non pro his autem tantum rogo , sed et pro iis qui credituri
Length: 156 || Gap (16) || Aligned-complete (137) || Aligned-levenshtein (1) || Aligned-case (2) || PL private
Github version
sicut tu , Pater , in me , et ego in te , ut et ipsi sint in nobis ( Joan . XVII , 20 , 21 ) : voluntatis potius et unanimitatis quam divinitatis asserunt veritatem . Sed nos haec ipsa suis virtutibus pertractantes ( hoc est , secundum vim verborum ) , fidem in se divinae nativitatis continere ostendimus : et omnes dictorum dominicorum professiones revolventes , totum atque perfectum , ex apostolicis praeconiis ac sancti Spiritus ( Vocis sancti Spiritus , quae hic vis sit , videsis lib . VIII , n . 23 ) proprietatibus , et paternae et unigenitae majestatis sacramentum docuimus : cum et in Patre Filius intellectus , et Pater in Filio cognitus , unigeniti Dei nativitatem , et perfecti in eo Dei ostenderent veritatem .
sunt per verbum eorum in me : ut omnes unum sint , sicut tu , Pater , in me , et ego in te , ut et ipsi sint in nobis ( Joan . xvii , 20 , 21 ) : voluntatis potius et unanimitatis quam divinitatis asserunt veritatem . Sed nos haec ipsa suis virtutibus pertractantes ( hoc est , secundum vim verborum ) , fidem in se divinae nativitatis continere ostendimus : et omnes dictorum dominicorum professiones revolventes , totum atque perfectum , ex apostolicis praeconiis ac sancti Spiritus ( Vocis sancti Spiritus , quae hic vis sit , videsis lib . viii , n . 23 ) proprietatibus , et paternae et unigenitae majestatis sacramentum docuimus : cum et in Patre Filius intellectus , et Pater in Filio cognitus , unigeniti Dei nativitatem , et perfecti in eo Dei ( 3 ) ostenderem veritatem .
Length: 148 || Aligned-complete (130) || Gap (15) || Aligned-levenshtein (1) || Aligned-case (2) || PL private
Github version
29 . Liber nonus . Argumenta contra Christi divinitatem . ---Parum est autem , in rebus ad salutem maxime necessariis , sola ea ad satisfactionem fidei afferre , quae propria sunt : quia plerumque blandientes
29 . Liber nonus . Argumenta contra Christi divinitatem . — Parum est autem , in rebus ad salutem maxime necessariis , sola ea ad satisfactionem fidei afferre , quae propria sunt : quia plerumque ( 4 ) blan
Length: 39 || notAligned (2) || Gap (4) || Aligned-complete (33) || Page 43
PL private
Github version
sensum fallant dictorum nostrorum inexploratae assertiones , nisi etiam propositionum adversarum demonstratae inanitates , fidem nostram in eo ipso , quod ipsae ridiculae esse arguantur , affirment . Nonus itaque liber totus in repellendis iis , quae ad infirmandam unigeniti Dei nativitatem ab impiis usurpantur , intentus est : qui dispensationis occulti a saeculis mysterii immemores , evangelica fide Deum atque hominem praedicari non recordentur . Namque cum Deum esse Dominum nostrum Jesum Christum , et similem Deo esse et aequalem ut Deum filium Deo patri , natum ex Deo , et secundum nativitatis proprietatem in veritate Spiritus ( hoc est , divinitatis ) subsistere negant ; his niti dictorum dominicorum professionibus solent : Quid me dicis bonum ? Nemo est bonus nisi unus Deus ( Luc . XVIII , 19 ) ; ut cum dici se bonum coarguat , et non nisi 19 bonum Deum unum esse testetur ; et extra bonitatem Dei sit , qui bonus est , et in Dei non sit veritate , qui unus est . Quibus dictis etiam haec ad impietatis suae argumenta connectunt : Haec est autem vita aeterna , ut cognoscant te solum verum Deum , et quem misisti Jesum Christum ( Joan . XVII , 3 ) : ut solum verum Deum confessus Patrem , nec verus ipse , nec Deus sit ; quia solius Dei veri exceptio , significatae proprietatis non excedat auctorem . Non ambigue autem hoc ab eo dictum esse intelligendum , quia idem dixerit : Non potest Filius facere ab se quidquam , nisi quod viderit Patrem facientem ( Joan . V , 19 ) : ut cum nihil nisi de exemplo operis possit operari , naturae in eo intelligatur infirmitas ; quia nequaquam sit omnipotentiae comparandum , quod alienae operationis subjectum est necessitati ; et ratio intelligentiae hoc suadeat , in omnibus a se posse et non posse , differre . Differre autem eo usque , ut de patre Deo haec ita professus sit : Pater major me est ( Joan . XIV , 28 ) et cesset in professione absoluta adversandi calumnia ; quia impiae vesaniae sit honorem ac naturam Dei tribuere abnuenti . Omni autem modo in tantum eum a proprietate veri Dei abesse , ut etiam testatus haec fuerit : De die autem illa et hora nemo
dientes sensum ( a ) fallant dictorum nostrorum inexploratae assertiones , nisi etiam propositionum adversarum demonstratae inanitates , fidem nostram in eo ipso , quod ipsae ridiculae esse arguantur , affirment . Nonus itaque liber totus in ( 1 ) repellendis iis , quae ad infirmandam unigeniti Dei ( 2 ) nativitatem ab impiis usurpantur , intentus est : qui dispensationis occulti a saeculis mysterii immemores , evangelica fide Deum atque hominem praedicari non recordentur . Namque cum Deum esse Dominum nostrum Jesum Christum , et similem Deo esse et aequalem ut Deum filium Deo patri , natum ( 3 ) ex Deo , et secundum nativitatis proprietatem in veritate Spiritus ( hoc est , divinitatis ) subsistere negant ; his niti dictorum dominicorum professionibus solent : Quid me dicis bo num ? Nemo est bonus nisi unus Deus ( Luc . xviii , 19 ) ; ut cum dici se bonum coarguat , et non nisi 19 bonum Deum unum esse testetur ; et ( b ) extra bonitatem Dei sit , qui bonus est , et in Dei non sit veritate , qui unus est . Quibus dictis etiam haec ad impietatis suae argumenta connectunt : Haec est autem vita aeterna , ut cognoscant te solum verum Deum , et quem misisti Jesum Christum ( Joan . xvii , 3 ) : ut solum verum Deum confessus Patrem , nec verus ipse , nec Deus sit ; quia solius Dei veri exceptio , significatae proprietatis ( c ) non excedat auctorem . Non ambigue autem hoc ab eo dictum esse intelligendum , quia idem dixerit : Non potest Filius facere ab se quidquam , nisi quod viderit Patrem facientem ( Joan . v , 19 ) : ut eum nihil nisi de exemplo operis possit operari , na turae in eo intelligatur infirmitas ; quia nequaquam sit omnipotentiae comparandum , quod alienae operationis subjectum est necessitati ; et ratio intelligentiae hoc suadeat , in omnibus a se posse et non posse , differre . Differre autem eo usque , ut de patre Deo haec ita professus sit : Pater major me est ( Joan . xiv , 28 ) et ( 4 ) cesset in professione absoluta adversandi calumnia ; quia impiae vesaniae sit honorem ac naturam Dei tribuere abnuenti . Omni autem modo in tantum eum a proprietate veri Dei abesse , ut etiam testatus haec fuerit : De die autem illa et hora nemo
Length: 408 || Aligned-complete (377) || Gap (24) || Aligned-levenshtein (3) || Aligned-case (4) || Page 44
PL private
Github version
scit , neque Angeli in coelis , neque Filius , nisi Pater solus ( Marci XIII , 32 ) : ut cum Filius nesciat quod Pater solus sciat , longe alienus sit nesciens a sciente ; quia natura ignorationi obnoxia , non sit ejus virtutis et potestatis , quae a dominatu ignorationis excepta sit . 30 . Argumentis respondetur . ---Haec itaque , corrupto depravatoque sensu , impiissime ita intellecta esse monstrantes , omnes dictorum causas ex his ipsis vel interrogationum vel temporum vel dispensationum generibus attulimus , causis potius verba subdentes , non causas verbis deputantes : ut cum a se dissideat , Pater major me est ( Joan . XIV , 28 ) ; et , Ego et Pater unum sumus ( Joan . X , 30 ) ; neque idem sit , Nemo bonus est , nisi unus Deus ( Luc . XVIII , 19 ) ; et , Qui me vidit , vidit et Patrem ( Joan . XIV , 9 ) ; vel certe tanta a se diversitate contraria sint : Pater , omnia tua mea sunt , et mea tua ( Joan . XVII , 10 ) ; et , Ut cognoscant te solum verum Deum ( Ibidem , 3 ) ; vel illud , Ego in Patre , et Pater in me ( Joan . XIV , 11 ) ; et , De die autem et hora nemo scit , neque angeli in coelis , neque Filius , nisi Pater solus ( Marc . XIII , 31 ) . Intelligantur in singulis et dispensationum praedicationes , 20 et consciae potestatis naturalis professiones : et cum idem sit dicti auctor utriusque , demonstratis tamen virtutibus generum singulorum ( naturarum singularum quae sunt in Christo ) , non pertineat ad contumeliam verae divinitatis , quod ad sacramentum fidei evangelicae sub dispensatione et causae et temporis et nativitatis et nominis praedicatur . 31 . Liber decimus . Quaedam Scripturae verba haereticis specie tenus faventia . ---Decimi vero libri eadem est ratio , quae fidei . Nam quia ex passionis genere et professione quaedam per stultae intelligentiae sensum ad contumeliam divinae in Domino Jesu Christo naturae virtutisque rapuerunt ; ea ipsa demonstranda fuerunt , et ab his impiissime intellecta esse , et a Domino ad protestationem verae et perfectae in se majestatis esse memorata . Namque his sibi dictis , ut religiose impii sint , blandiuntur : Tristis est anima mea
scit , neque Angeli in coelis , ( d ) neque Filius , nisi Pater solus ( Marc . xiii , 32 ) : ut cum Filius nesciat quod Pater solus sciat , longe alienus sit nesciens a sciente ; quia natura ignorationi obnoxia , non sit ejus virtutis et potestatis , quae a dominatu ignorationis ( 5 ) excepta sit . 30 . Argumentis respondetur . — Haec itaque , corrupto depravatoque sensu , impiissime ita intellecta esse monstrantes , omnes dictorum causas ex his ipsis vel interrogationum vel temporum vel dispensationum generibus attulimus , causis potius verba subdentes , non causas verbis deputantes : ut cum a se dissideat , Pater major me est ( Joan . xiv , 28 ) ; et , ( 6 ) Ego et Pater unum sumus ( Joan . x , 30 ) ; neque idem sit , Nemo bonus est , nisi unus Deus ( Luc . xviii , 19 ) ; et , ( e ) Qui me vidit , vidit et Patrem ( Joan . xiv , 9 ) ; vel certe tanta a se diversitate contraria sint : Pater , omnia tua mea sunt , et mea tua ( Joan . xvii , 10 ) ; et ( f ) , Ut cognoscant te solum verum Deum ( Ibidem , 3 ) ; vel illud , Ego in Patre , et Pater in me ( Joan . xiv , 11 ) ; et , De die autem ( g ) et hora nemo scit , neque angeli in coelis , neque Filius , nisi Pater solus ( Marc . xiii , 31 ) . Intelligantur in singulis et dispensationum praedicationes , 20 et consciae potestatis naturalis professiones : et cum idem sit dicti auctor utriusque , demonstratis tamen virtutibus generum singulorum ( naturarum singularum quae sunt in Christo ) , non pertineat ad contumeliam vera divinitatis , quod ad sacramentum fidei evangelicae sub dispensatione et causae et temporis et nativitatis et no minis praedicatur . 31 . Liber decimus . Quaedam scripturae verba haereticis specie tenus faventia . — Decimi vero libri eadem est ratio , quae fidei . Nam quia ex passionis genere et professione quaedam per stultae intelligentiae sensum ad contumeliam divinae in Domino Jesu Christo naturae virtutisque rapuerunt ; ea ipsa demonstranda fuerunt , et ab his impiissime intellecta esse , et a Domino ad protestationem verae et perfectae in se majestatis esse memorata . Namque his sibi dictis , ut religiose impii sint , blandiuntur : Tristis est anima mea
Length: 426 || notAligned (1) || Gap (22) || Aligned-complete (390) || Aligned-levenshtein (4) || Aligned-case (9) || Page 45
PL private
Github version
usque ad mortem ( Matth . XXVI , 38 ) ; ut longe a beatitudine atque incorruptione Dei sit , in cujus animam dominans metus tristitiae imminentis inciderit : qui etiam usque ad hanc precem consternatus fuerit passionis necessitate : Pater , si possibile est , transeat calix iste a me ( Ibidem , 39 ) : et sine dubio timere videretur perpeti , quod ne pateretur oraverit ; quia patiendi trepidatio causam attulerit deprecandi : in tantum vero infirmitatem ejus obtinuerit vis doloris , ut in ipso crucis tempore diceret : Deus , Deus meus , quare me dereliquisti ( Matth . XXVII , 46 ) ? qui etiam usque ad querelam desolationis suae , passionis acerbitate commotus , auxilii inops paterni , spiritum in hac voce emiserit cum dixit : Pater , commendo in manus tuas spiritum meum ( Luc . XXIII , 46 ) ; et exhalandi spiritus trepidatione turbatus tuendum hunc Deo patri commendaverit ; quia commendationis necessitatem desperatio securitatis exegerit . 32 . Alia iis opponuntur . ---Sed stultissimi atque impiissimi homines , non intelligentes nihil contrarium in rebus iisdem ab eodem dictum fuisse , verbis tantum inhaerentes , causas ipsas dictorum reliquerunt . Nam cum longe multumque diversum sit , Tristis est anima mea usque ad mortem ( Matth . XXVI , 38 ) ; et , Amodo videbitis Filium hominis sedentem a dextris virtutis ( Ibidem , 64 ) ; neque idipsum sit , Pater , si possibile est , transeat calix iste a me ( Ibidem , 39 ) ; et illud , Calicem quem dedit mihi Pater meus , non bibam eum ( Joan . XVIII , 11 ) ? longeque diversum sit : Deus , Deus meus , quare me dereliquisti ( Matt . XXVII , 46 ) ? 21 ab eo : Amen dico tibi , hodie meum eris in paradiso ( Luc . XXIII , 43 ) : multum quoque dissentiat : Pater , commendo in manus tuas spiritum meum ( Ibid . 46 ) ; et illud , Pater , remitte illis , quia quod faciunt nesciunt ( Ibidem , 34 ) : ad impietatem reciderunt divinorum dictorum incapaces . Et cum non conveniat trepidationi et libertati , festinationi et excusationi , querelae et adhortationi , diffidentiae et intercessioni , divinae professionis naturaeque immemores , ad argumentum impietatis suae , dispensationis gesta et dicta tenuerunt . Itaque nos demonstratis omnibus ,
usque ad mortem ( Matth . xxvi , 38 ) ; ut longe a beatitudine atque incorruptione Dei sit , in cujus animam dominans metus tristitiae imminentis inciderit : qui etiam usque ad hanc precem consternatus fuerit passionis necessitate : Pater , si possibile est , transeat calix iste a me ( Ibidem , 39 ) : et sine dubio timere ( 1 ) videretur ( a ) perpeti , quod ne pateretur oraverit ; quia patiendi trepidatio causam attulerit deprecandi : in tantum vero infirmitatem ejus obtinuerit vis doloris , ut in ipso crucis tempore diceret : Deus , Deus meus , quare me dereliquisti ( Matth . xxvii , 46 ) ? qui etiam usque ad querelam desolationis suae , passionis acerbitate commotus , auxilii inops paterni , spiritum in hac voce emiserit cum dixit : Pater , commendo in manus tuas spiritum meum ( Luc . xxiii , 46 ) ; et exha landi spiritus trepidatione turbatus ( 2 ) tuendum hunc ( b ) Deo patri commendaverit ; quia commendationis necessitatem desperatio securitatis exegerit . 32 . Alia iis opponuntur . — Sed stultissimi atque impiissimi homines , non intelligentes nihil contrarium in rebus iisdem ab eodem dictum fuisse , verbis tantum inhaerentes , causas ipsas dictorum reliquerunt . Nam cum longe multumque diversum sit , Tristis est anima mea usque ad mortem ( Matth . xxvi , 38 ) ; et , Amodo videbitis Filium hominis sedentem a dextris virtutis ( c ) ( Ibidem , 64 ) ; neque idipsum sit , Pater , si possibile est , transeat calix iste a me ( Ibidem , 39 ) ; et illud , Calicem quem dedit mihi Pater meus , non bibam eum ( Joan . xviii , 11 ) ? longeque diversum sit : Deus , Deus meus , quare me dereliquisti ( Matth . xxvii , 46 ) ? 21 ( 3 ) ab eo : Amen dico tibi , hodie meum eris in paradiso ( Luc . xxiii , 43 ) : ( 4 ) multum quoque dissentiat : Pater , commendo in manus tuas spiritum meum ( Ibid . 46 ) ; et illud , Paler , remitte illis , quia quod faciunt nesciunt ( Ibidem , 31 ) : ad impietatem ( d ) reciderunt divinorum dictorum incapaces . Et cum non conveniat trepidationi et libertati , festinationi et excusationi , querelae et adhortationi , diffidentiae et intercessioni , divinae professionis naturaeque immemores , ad argumentum impietatis suae , dispensationis gesta et dicta tenuerunt . Itaque nos demonstratis omnibus ,
Length: 430 || notAligned (3) || Aligned-case (7) || Gap (26) || Aligned-complete (392) || Aligned-levenshtein (2) || Page 46
PL private
Github version
quae in sacramento et animae et corporis Domini Jesu Christi sunt , nihil inexploratum , nihil tacitum dereliquimus : sed dictorum omnium pacificam intelligentiam singulis quibusque causarum generibus coaptantes , nec trepidare fiduciam , nec evitare voluntatem , nec conqueri securitatem , nec commendationem sui orantem , aliis veniam desiderasse monstravimus : fidem dictorum universorum absoluta evangelici mysterii praedicatione firmantes . 33 . Liber XI alia haereticorum argumenta refellit . ---Igitur quia desperatissimos homines ne ipsa quidem resurrectionis gloria intra religionis intelligentiam edoctos cohibuit , sed aut per dignationis professionem , impietatis suae arma sumpserunt , aut sacramenti revelationem ad Dei contumeliam transtulerunt : ut per id quod dictum est , Adscendo ad patrem meum et ad patrem vestrum , ad Deum meum et ad Deum vestrum ( Joan . XX , 17 ) , dum communis nobis atque ipsi et Pater pater est , et Deus Deus est , extra exceptionem veri Dei sit in professione communi , eumque sicuti nos et creationis necessitas creatori Deo subdat , et adoptio assumat in filium ; jam vero nulla in eo divinae naturae proprietas existimanda sit , secundum Apostoli dictum , Cum autem dixerit , Omnia subjecta sunt , praeter eum qui subjecit ei omnia ; cum enim fuerint subjecta ei omnia , tunc et ipse subjicietur ei qui ei subjecit omnia , ut sit Deus omnia in omnibus ( I Cor . XV , 27 , 28 ) . Quia subjectio et infirmitatem subjecti protestetur , et dominantis significet potestatem : in his quoque cum summa religionis demonstratione tractandis liber undecimus occupatur , 22 etiam ex his ipsis dictis apostolicis demonstrans , non modo non ad divinitatis infirmitatem subjectionem proficere , sed per eam ipsam ( supple , subjectionem ) veritatem Dei , quia ex Deo sit natus , ostendi : et per id , quod sibi ac nobis et Pater pater est et Deus Deus est , nobis multum acquiri , et ei nihil detrahi ; cum scilicet homo natus , et universis carnis nostrae passionibus functus , ad Deum et Patrem nostrum , ut homo noster in Deum glorificandus adscenderet .
quae in sacramento et animae et corporis Domini Jesu Christi sunt , ( e ) nihil inexploratum , nihil tacitum ( 5 ) dereliquimus : sed dictorum omnium pacificam intelligentiam singulis quibusque causarum generibus coaptantes , nec trepidare fiduciam , nec evitare voluntatem , nec conqueri securitatem , nec commendationem sui orantem , aliis veniam desiderasse monstravimus : fidem dictorum universorum absoluta evangelici mysterii praedicatione firmantes . 33 . Liber xi alia haereticorum argumenta refellit . — Igitur quia desperatissimos homines ne ipsa quidem resurrectionis gloria intra religionis intelligentiam edoctos cohibuit , sed aut per dignationis professionem , impietatis suae anna sumpserunt , aut ( f ) sacramenti revelationem ad Dei contumeliam trans tulerunt : ut per id quod dictum est , Adscendo ad patrem meum et ad patrem vestrum ( 6 ) , ad Deum meum et ad Deum vestrum ( Joan . xx , 17 ) , dum communis nobis atque ipsi et Pater pater est , et Deus Deus est , extra exceptionem veri Dei sit in professione communi , eumque sicuti nos et creationis necessitas creatori Deo subdat , et adoptio assumat in filium ; jam vero nulla in eo divinae naturae proprietas existimanda sit , secundum Apostoli dictum , Cum autem dixerit , Omnia ( g ) subjecta sunt , praeter eum qui subjecit ei omnia ; ( 7 ) ( h ) cum enim fuerint subjecta ei omnia , tunc et ipse subjicietur ei qui ei subjecit omnia , ut sit Deus omnia in omnibus ( I Cor . xv , 27 , 28 ) . Quia subjectio et infirmitatem subjecti protestetur , et dominantis significet potestatem ; in his quoque cum summa religionis demonstratione tractandis liber undecimus occupatur , 22 etiam ex his ipsis dictis apostolicis demonstrant , non modo non ad divinitatis infirmitatem subjectionem proficere , sed per eam ipsam ( supple , subjectionem ) veritatem Dei , ( 8 ) quia ( i ) ex Deo sit natus , ostendi : et per id , quod sibi ac nobis et Paler pater est et Deus Deus est , nobis multum acquiri , et ei nihil detrahi ; cum scilicet homo natus , et universis carnis nostrae passionibus functus , ad Deum et Patrem nostrum , ( j ) ut homo noster in Deum glorificandus adscenderet .
Length: 385 || notAligned (3) || Gap (32) || Aligned-complete (344) || Aligned-levenshtein (3) || Aligned-case (3) || Page 47
PL private
Github version
34 . Liber XII Arianam haeresim apertius expugnat . Filium Dei ita natum esse ut semper fuerit . ---Quod autem in omni genere doctrinarum observari semper meminimus , ut si qui diu tenui primum exercitatione longoque usu humilioris studii fuerint eruditi , tum jam ad rerum ipsarum , quibus imbuti sunt , experimenta mittantur ; ut cum jam bene luserint bella militaturi , in militiam protrahantur ; aut cum forenses lites scholaris materiae tentaverint , tunc mittantur ad tribunalium pugnas ; aut cum in stagnis domesticis navim nauta intrepidus instruxerit , tunc magni et peregrini maris committatur procellis : id ipsum nos in hac maxima et gravissima totius fidei intelligentia facere curavimus . Namque cum antea a levibus initiis de nativitate , de nomine , de divinitate , de veritate fidem teneram imbuissemus , ac leni profectu etiam usque ad evellendas omnes haereticorum occasiones , legentium studia extulissemus ; tum eos jam ad ipsam palaestram gloriosi certaminis magnique produximus : ut in quantum ad aeternae nativitatis complectendam intelligentiam humana mens communis sensus opinione deficitur , in tantum studiis divinis ad sentienda ea , quae ultra naturae nostrae opinionem sunt , niterentur ; quaestionem hanc maxime dissolventes , quae saecularis sapientiae hebetudine invalescens , de Domino Jesu ratione se putet dicere : Erat quando non erat , et , Non fuit ante quam nasceretur , et , De non exstantibus factus est : ut quia nativitas eam videatur afferre causam , ut esset qui non erat , et cum non exsisteret nasceretur ; per id quoque unigenitum Deum sensui temporum subdant : ( quasi vero non fuisse eum aliquando , fides ipsa et 23 ratio nativitatis ostendat ) atque ideo ex eo quod non fuit , natum esse dicant , quia nativitas praestet esse quod non fuit . Sed nos apostolicis atque evangelicis testimoniis semper Patrem , semper Filium praedicantes , non post aliqua Deum omnium , sed ante omnia esse docebimus : neque incidere in eum irreligiosae hujus intelligentiae temeritatem , ut de non exstantibus nasceretur , et non fuerit ante quam natus sit ; sed ita semper fuisse , ut et natum praedicemus ; ita vero natum esse , ut semper fuisse manifestemus : sitque in eo non innascibilitatis exceptio , sed nativitatis aeternitas ; quia et nativitas auctorem habeat , neque careat aeternitate divinitas . 35 . Exponuntur verba : Dominus creavit me , etc . ---
34 . Liber xii Arianam haeresim apertius expugnat . Filium Dei ita natum esse ut semper fuerit . — Quod autem in omni genere doctrinarum observari semper meminimus , ut si qui diu tenui primum exercitatione ( 1 ) longoque usu humilioris studii fuerint eruditi , tum jam ad rerum ipsarum , quibus imbuti sunt , experimenta ( 2 ) mittantur ; ut cum jam bene luserint bella militaturi , in militiam protrahantur ; aut cum forenses lites ( a ) scholaris materiae tentaverint , tunc mittantur ad tribunalium pugnas ; aut cum in stagnis domesticis navim nauta intrepidus instruxerit , tunc magni et peregrini maris committatur procellis : id ipsum nos in hac maxima et gravissima totius fidei intelligentia facere curavimus . Namque cura antea a levibus initiis de nativitate , de nomine , de divinitate , de veritate fidem teneram imbuissemus , ac leni profectu etiam usque ad evellendus omnes haereticorum occasiones , legentium studia extulissemus ; tum eos jam ad ipsam palaestram gloriosi certaminis magnique produximus : ut in quantum ad aeternae ( b ) nativitatis complectendam intelligentiam humana mens communis sensus opinione deficitur , in tantum studiis divinis ad sentienda ea , quae ultra naturae nostrae opinionem sunt , niterentur ; quaestionem hanc maxime dissolventes , quae saecularis sapientiae ( c ) hebetudine invalescens , de Domino Jesu ratione se putet dicere : Erat quando non erat , et , Non fuit ante quam nasceretur , et , De non exstantibus factus est : ut quia nativitas eam videatur afferre causam , ut esset qui non erat , et cum non exsisteret nasceretur ; per id quoque unigenitum Deum sensui temporum subdant : ( quasi vero non fuisse eum aliquando , fides ipsa et 23 ratio nativitatis ostendat ) atque ideo ex eo quod non fuit , natum esse dicant , quia nativitas praestet esse quod non fuit . Sed nos apostolicis atque evangelicis testimoniis semper Patrem , semper Filium praedicantes , non post aliqua Deum omnium , sed ante omnia esse docebimus : neque incidere in eum irreligiosae hujus intelligentiae temeritatem , ut de non exstantibus nasceretur , et non fuerit ante quam natus sit ; sed ita semper fuisse , ut et natum praedicemus ; ita vero natum esse , ut semper fuisse manifestemus : sitque in eo non innascibilitatis exceptio , sed nativitatis aeternitas ; quia et nativitas auctorem habeat , neque careat aeternitate divinitas . 35 . Exponuntur verba : Dominus creavit me , etc . —
Length: 415 || notAligned (3) || Aligned-case (1) || Gap (16) || Aligned-complete (394) || Aligned-levenshtein (1) || Page 48
Section 48: A PL private
Github version
Et quia dicti prophetici inscii , et coelestis doctrinae imperiti sunt ; corrupto sensu ac proprietate sententiae creatum esse per id Deum potius quam natum affirmare nituntur , quia dictum est , Dominus creavit me in initium viarum suarum in opera sua ( Prov . VIII , 22 ) ; ut sit ex communi creationum natura , licet sit praestantior in genere creationis ; neque in eo sit gloria divinae nativitatis , sed virtus potentis creaturae . Verum nos nihil novum , nihil extrinsecus praesumptum afferentes , ipso illo Sapientiae testimonio veritatem dicti rationemque praestabimus , neque ad nativitatis divinae et aeternae intelligentiam trahi posse , quod in initium viarum Dei et in opera sit creatus , quia non idem sit in haec creatum esse , et ante omnia natum esse : cum ubi nativitatis
Et quia dicti prophetici inscii , et coelestis doctrinae imperiti ( 3 ) sunt ; corrupto sensu ac proprietate sententiae creatum esse per id Deum potius quam natum affirmare nituntur , quia dictum est , Dominus creavit me ( 4 ) in initium ( d ) viarum suarum in opera sua ( Prov . viii , 22 ) ; ut sit ex communi creationum natura , licet sit praestantior in genere creationis ; neque in eo sit gloria divinae nativitatis , sed virtus potentis creaturae . Verum nos nihil novum , nihil extrinsecus praesumptum afferentes , ipso illo Sapientiae testimonio veritatem dicti rationemque praestabimus , neque ad nativitatis divinae et aeternae intelligentiam trahi posse , quod in initium viarum Dei et in opera sit creatus , quia non idem sit in haec creatum esse , et ante omnia natum esse : cum ubi nati
Length: 144 || notAligned (1) || Gap (9) || Aligned-complete (133) || Aligned-case (1) || PL private
Github version
significatio est , sola nativitatis professio est ; ubi vero creationis est nomen , ibi causa ejusdem creationis anterior est : et cum ante omnia sit nata Sapientia , tamen quia etiam in res aliquas sit creata , non idipsum sit id quod ante omnia est , et quod coepit esse post aliqua . 36 . Liber XII quae de Spiritu sancto confitenda sunt aperit . ---Dehinc consequens visum est , creationis nomine a fide , quae nobis de unigenito Deo est , repudiato , ea quoque quae confessioni sancti Spiritus congrua ac religiosa essent , docere : ut jam confirmatis longo anteriorum libellorum diligentique tractatu , nihil de totius fidei absolutione deesset , cum amotis vitiosarum praedicationum etiam de opinione Sancti Spiritus irreligiositatibus , illaesum atque incontaminatum
vitatis significatio est , sola nativitatis professio est ; ubi vero creationis est nomen , ibi causa ejusdem creationis anterior est : et cum ante omnia sit nata Sapientia , tamen quia etiam in res aliquas sit creata , non idipsum sit id quod ante omnia est , et quod coepit esse post aliqua . 36 . Liber xii quae de Spiritu sancto confitenda sunt aperit . — Dehinc consequens visum est , creationis nomine a fide , quae nobis de unigenito Deo est , repudiato , ea quoque quae confessioni sancti Spiritus congrua ac religiosa essent , docere : ut jam confirmatis longo anteriorum libellorum diligentique tractatu , nihil de totius fidei absolutione deesset , cum amotis vitiosarum praedicationum etiam de opinione Sancti Spiritus irreligiositatibus , illaesum atque incontami
Length: 130 || Aligned-complete (125) || Gap (2) || Aligned-levenshtein (2) || Aligned-case (1) || PL private
Github version
regenerantis Trinitatis sacramentum intra definitionem salutarem apostolica atque evangelica auctoritas contineret : neque jam per sensus humani sententiam Spiritum Dei inter creaturas quisquam auderet referre , quem ad immortalitatis pignus , et ad divinae incorruptaeque naturae consortium sumeremus . 24 37 . Gratia ad recte scribendum necessaria imploratur . ---Ego quidem hoc vel praecipuum vitae meae officium debere me tibi , Pater omnipotens Deus , conscius sum , ut te omnis sermo meus et sensus loquatur . Neque enim ullum aliud majus praemium hic ipse usus mihi a te concessus loquendi potest referre , quam ut praedicando te tibi serviat , teque quod es , patrem , patrem scilicet unigeniti Dei , aut ignoranti
natum regenerantis Trinitatis sacramentum intra definitionem salutarem apostolica atque evangelica auctoritas contineret : neque jam per sensus humani sententiam Spiritum Dei inter creaturas quisquam auderet referre , quem ad immortalitatis pignus , et ad divinae incorruptaeque naturae consortium sumeremus . 24 37 . Gratia ad recte scribendum necessaria imploratur . — Ego quidem hoc vel praecipuum vitae meae officium debere me tibi , Pater omnipotens Deus , conscius sum , ut te omnis sermo meus et sensus loquatur . Neque enim ullum aliud majus praemium hic ipse usus mihi a te concessus loquendi potest referre , quam ut praedicando te libi serviat , teque quod es , patrem , ( 5 ) patrem scilicet unigeniti Dei , aut igno
Length: 119 || notAligned (2) || Aligned-complete (111) || Gap (5) || Aligned-levenshtein (1) || PL private
Github version
saeculo , aut neganti haeretico demonstret . Et in
ranti saeculo , aut neganti haeretico demonstret . Et in
Length: 10 || Aligned-complete (9) || Gap (1) || Page 49
Section 49: A PL private
Github version
hoc quidem tantum voluntatis meae professio est : caeterum auxilii et misericordiae tuae munus orandum est , ut extensa tibi fidei nostrae confessionisque vela flatu Spiritus tui impleas , nosque in cursum praedicationis initae propellas . Non enim nobis infidelis sponsionis istius auctor est , dicens : Petite , et dabitur vobis ; quaerite , et invenietis ; pulsate , et aperietur vobis ( Luc . XI , 9 ) . Nos quidem inopes ea quibus egemus precabimur , et in scrutandis prophetarum tuorum apostolorumque dictis studium pervicax afferemus , et omnes obseratae intelligentiae aditus pulsabimus : sed tuum est , et oratum tribuere , et quaesitum adesse , et patere pulsatum . Torpemus enim quodam naturae nostrae pigro stupore , et ad res tuas intelligendas intra ignorantiae necessitatem ingenii nostri
hoc quidem tantum voluntatis meae professio est : caeterum au ( ? ? ) i ii et misericordiae tuae munus orandum est , ut extensa tibi fidei nostrae confessionisque vela flatu Spiritus tui impleas , nosque in cursum praedicationis initae propellas . Non enim nobis infidelis sponsionis istius auctor est , dicens : Petite , et dabitur vobis ; quaerite , et invenietis ; pulsate , et aperietur vobis ( Luc . xi , 9 ) . Nos quidem inopes ea quibus egemus precabimur , et in scrutandis prophetarum tuorum apostolorumque dictis studium pervicax afferemus , et omnes obseratae intelligentiae aditus pulsabimus : sed tuum est , et oratum tribuere , et quaesitum adesse , et patere pulsatum . Torpemus enim quodam naturae nostrae pigro stupore , et ad res tuas intelligendas intra ignorantiae necessitatem ingenii nostri
Length: 137 || notAligned (1) || Gap (6) || Aligned-complete (129) || Aligned-case (1) || PL private
Github version
imbecillitate cohibemur : sed doctrinae tuae studia ad sensum nos divinae cognitionis instituunt , et ultra naturalem opinionem fidei obedientia provehit . 38 . Exspectamus ergo ut trepidi hujus coepti exordia incites , et profectu accrescente confirmes , et ad consortium vel prophetalis vel apostolici spiritus voces : ut dicta eorum non alio quam ipsi locuti sunt sensu apprehendamus , verborumque proprietates iisdem rerum significationibus exsequamur . Locuturi enim sumus , quae ab iis in sacramento praedicata sunt , te aeternum Deum , aeterni unigeniti Dei patrem : et unum te sine nativitate , et unum Dominum Jesum Christum ex te nativitatis aeternae , non in deorum numerum veritatis diversitate referendum :
imbecillitate cohibemur : sed doctrinae tuae studia ad sensum nos divinae cognitionis ( 1 ) instituunt , et ultra naturalem opinionem fidej ( a ) obedientia provehit . 38 . Exspectamus ergo ut trepidi hujus coepti exordia incites , et profectu accrescente confirmes , et ad consortium vel prophetalis vel apostolici spiritus voces : ut dicta eorum non alio quam ipsi locuti sunt sensu apprehendamus , verborumque proprietates iisdem rerum significationibus exsequamur . Locuturi enim sumus , quae ab iis in sacramento praedicata sunt , te aeternum Deum , aeterni unigeniti Dei patrem : et unum te sine nativitate , et unum Dominum Jesum Christum ex te nativitatis aeternae , non in ( b ) deorum numerum veritatis diversitate referen
Length: 121 || Gap (10) || Aligned-complete (109) || Aligned-levenshtein (2) || PL private
Github version
neque non ex te genitum , qui Deus unus es , praedicandum ; neque aliud quam Deum verum , qui ex te Deo vero patre natus est , confitendum . Tribue ergo nobis verborum significationem , intelligentiae lumen , dictorum honorem , veritatis fidem : et praesta , ut quod credimus , et loquamur ; scilicet , ut contingat nobis , unum te Deum patrem et unum Dominum Jesum Christum de Prophetis atque Apostolis cognoscentibus , nunc adversum negantes haereticos , ita Deum et te celebrare , ne solum ; et eum praedicare , ne falsum . 25-26 LIBER SECUNDUS . De veritate Trinitatis generatim , et de singularum personarum dignitate et officio nominatim disserit .
dum : neque non ex te genitum , ( c ) qui Deus unus es , praedicandum ; neque aliud quam Deum verum , qui ex te ( 2 ) Deo vero patre natus est , confitendum . Tribue ergo nobis verborum significationem , intelligentiae lumen , dictorum honorem , veritatis fidem : et praesta , ut quod credimus ; et loquamur ; scilicet , ut contingat nobis , unum te Deum patrem et unum Dominum Jesum Christum de Prophetis atque Apostolis cognoscentibus , nunc adversum negantes haereticos , ita ( d ) Deum et te celebrare , ne solum ; et eum praedicare , ne falsum . 25-26 LIBER SECUNDUS . De veritate Trinitatis generatim , et de singularum personarum dignitate et officio nominatim disserit .
Length: 127 || notAligned (1) || Aligned-complete (115) || Gap (11) || PL private
Github version
Ac primo quidem declarat Hilarius tanti mysterii notitiam in baptismo traditam sufficere . Tum de haeresum origine , deque haereticis Trinitatis fidem infestantibus
Ac primo quidem declarat Hilarius tanti mysterii notitiam in baptismo traditam sufficere . Tum de haeresum origine , deque haereticis Trinitatis fidem in
Length: 23 || notAligned (1) || Aligned-complete (22) ||